3.5. Elementy rozciągane połączone śrubami lub nltaml
Projektując nakładki, należy przyjmować następujące wytyczne:
O wartości parametrów właściwości mechanicznych stali dobieranych na nakładki winny być co nąjmniej równe wartościom elementów łączonych, czyli:
/d* ^fd » > Rm 7 Rcn > >
□ pole przekroju poprzecznego nakładek winno być co najmniej równe polu przekroju elementów łączonych, a uogólniając:
Stąd przy tych samych właściwościach mechanicznych i jednakowej szerokości nakładek i elementów łączonych:
Sf.ał,. (3.82)
Długość nakładek można ustalić z warunku na rozmieszczenie w nich łączników, a mianowicie:
ln = 2 d + 2ai) + 10 mm , (3.33)
gdzie:
ln — długość nakładek,
/ — odległość między skrąjnymi łącznikami z jednej strony styku,
ai — rozstaw wg tablicy 3.6.
Prześwit 10 mm zakłada się jako maksymalną odległość między czołami elementów łączonych.
Przykład 3.7
Zaprojektować połączenie rozciąganego płaskownika cni 6x180 ze stali St3SV z blachą węzłową o grubości 18 mm. Siła osiowa obciążająca płaskownik P - 520 kN.
Ze względów konstrukcyjnych połączenie ukształtowano jako zakładkowe bez nakładek (niesymetryczne).
1. Dobór średnicy nilu Ze wzoru (1.2):
dttrw 1,25 = 1,8 1.25 = 2,25 cm.
Przyjęto mt o średnicy d = 25 mm i średnicy otworu d0 = 26 mm.
2. Długość ratu Ze wzoru (t .3):
1= £t,+ d = 16+18 + 25 = 59 mm.
Przyjęto nłt ze stali St3N. Rm « 455 MPa.
3. Nośność mtu w stanach granicznych Nośność nitu jednociętego obliczono ze wzoru (3.15):
Sr v ** 0,45 m Rm Ay = 0.45 1 45.5 0.25 n 2.52 = 100.6 kN.
4. Nośność nilu w stanie granicznym uplastycznienia ścianki Przyjęto at = 50 mm, a = 75 mm,
= U = 2’ |'" 4 = |i " °*75 = 2-25- IśŚS = 2.0
Sm-a- fd' 2,0 21,5 2.5 1.6 =172 kN
lub Sm *= 2.0 • 20,5 • 2.5 • 1.8 = 184.5 kN S/?=min 100.6 kN
5. Nośność połączenia zakładkowego, czyli liczbę wymaganych nitów obliczono
wg wzoru (3.26), przyjmując wstępnie n = 1
n = J5L.B..52ap_ i) Sr 1-100.6 Przyjęto 6 nitów.
Rys.3.26
Nośność przekroju osłabionego płaskownika sprawdzono wg wzoru (3.29):
An «= (18 - 2 2.6) 1,6 = 20.48 cm2.
Rozdział 3
6. Rozmieszczenie nitów Zgodnie z wymogami zawarty* mi w tablicy 3.6 nity rozmieszczono jak na rys.3.26. Odległość między skrajnymi ni* tami
/* 15 cm - 6d< I5d stąd n = 1-
7. Sprawdzenie nośności przekrojów osłabionych otworami
Dła stali St3SV przyjęto Rm=37$ MPa, Re = 235 MPa
/ty = At - 20,48 = 26,14 cm2 < A =28,8 cm2
T n§ 235
Fm a A? • fd - 26.14 21.5 * 562 kN
Ponieważ Fq = 520 kN < Fm=562 kN, nośność przekroju osłabionego otworami jest zapewniona.
Innym zalecanym rozwiązaniem jest rozmieszczenie nitów w sposób przestawny, jak na rys.3.27.
Rozmieszczenie łączników (zgodnie z tablicą 3.6):
fli min = 1,5 d“ 26 1,5 »39 mm [przyjęto 50 mm 42 min = 1,5 d=39 mm; przyjęto 55 mm (40 mm) aj 2.5 d-26 2.5 65 mm. przyjęto 70 mm (100 mm) a 2.5 d 65 mm; przyjęto 100 mm (66 mm)
Podane w nawiasach wartości odstępów są alternatywne.
6. Przekroje netto Prostopadły do osi podłużnej:
Ątr.p = 18.0 1.6 - 2.6 1.6 = 28.8- 4,16 - 24.64 cm2
100