86898 P3040929

X 5- Elementy rozciągane połączone śrubami lub hitami

łączników w szeregu a oraz od średnicy otworu d#. Jeśli odległość 03 będzie większa od to należy oczekiwać zniszczenia wzdłuż łamanego przekroju BADC jako mniejszego, alternatywnie przy odległości <13 <ą* zniszczenie nastąpi w przekroju BAB wartościowo mniejszym od przekroju BADC. Zwiększenie średnicy otworu d_Q przy stałych odległościach a i 03 sprzyja zerwaniu elementu w zmniejszającym się wtedy przekroju BADC.

Pole przekroju BAB netto A_n jest oczywiście polem brutto A_t zmniejszonym o pole otworu d_Q 1. W normie PN-90/B-03200 nie podano zasady obliczania pola przekroju łamanego BADC. Pole przekroju BADC (rys.3.23) można obliczyć z warunków geometrycznych, a mianowicie:

gdzie:

t, b — grubość i szerokość elementu osłabionego otworami.

Po przekształceniach matematycznych, rozwyając składnik przed pierwiastkiem w szereg potęgowy i przyjmując pierwsze wyrazy tego szeregu z oszacowaniem wpływu pozostałych, można ten wzór napisać w postaci:

2

b-ido + f- . 8 a$

(3.27)

Jeśli w połączeniu zaprojektowano więcej szeregów łączników, to przekrój netto można obliczyć ze wzoru:

gdzie:

(3.28)

n — liczba otworów w łamanym przekroju, indeks i — liczba załamań przy zmiennych rozstawach szeregów 03

i zmiennych rozstawach otworów a w szeregu.

Przyjmując n = 5 oraz i « 4, pole przekroju łamanego netto ADEFB elementu 1 na rys.3.24 można obliczyć następująco:

A*=tU-5d₀ + 4^

przy założeniu, że odległości a i 03 są stałe.

Ry».3.24. Przekroje osłabione złącza rozciąganego

Podstawy projektowania konstrukcji metalowych

Nośność obliczeniową elementu rozciąganego osłabionego otworami w połączeniu zakładkowym kategorii A i B należy sprawdzić wg wzoru (3.21), przy czym Fq jest sła zewnętrzną rozciągającą połączenie, a Ffy oblicza się wg wzoru:

(3.29)

(3.30)

przy czym:

Ay — sprowadzone pole przekroju ścianki osłabionej otworami. A — pole brutto przekroju,

A_n — pole mniejszego, prostopadłego lub łamanego przekroju netto,

A_n = min (AbaB . Abadc). (rys. 3.23),

R_m , li_e , fd — właściwości mechaniczne stali elementu rozciąganego. Czynnik (0,8 R_m / i?,.) określa wpływ plastyczności (ciągliwości) stali na nośność.

Przekroje osłabione otworami połączeń ciernych kategorii C należy obliczać wg wzoru (3.21) i (3.29), lecz zamiast obciążenia rozciągającego F(j = P należy podstawić we wzorze (3.21) zredukowaną jego wartość:

(3.31)

gdzie:

F_a — zredukowane obciążenie w sprawdzanym przekroju, n — liczba śrub przenoszących obciążenie Fy = P, rt_a — liczba śrub w sprawdzanym przekroju, n& — liczba śrub znajdujących się przed sprawdzanym przekrojem w kierunku obciążenia.

Rozdział 3

Siłę zredukowaną w przekroju osłabionym elementu rozciąganego oblicza się więc uwzględniając, że już przed tym przekrojem przenosi się przez tarcie z elementu rozciąganego na nakładki 40 % siły przenoszonej przez śruby znajdujące się w sprawdzanym przekroju. Uwzględniając wzór (3.31), zredukowane siły w przekrojach połączenia pokazanego na rys.3.25 będą następąjące:

n_a « 3 , /ift ■ 3 .

Rys.3.25. Przekroje osłabione połączenia zakładkowego na śruby sprężające

167