Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 07 20093625 bmp

W. Piurek Ił ffp ifi' ii.imŁi o ftomuinfcemiitJii, Warttawj 20UH, ISBN97* « W50I-U S.O byWAlP 2O0R

174 Wstęp do nauki o komunikowaniu

Ponieważ - moim zdaniem - rozróżnienie między informowaniem a nauczaniem i przekonywaniem jako trzema odrębnymi funkcjami jest równie trudne co nieuzasadnione, a bezinteresowne informowanie zdarza się raczej rzadko, podział celów komunikowania według Schramma budzi istotne zastrzeżenia. Wprawdzie uwzględnia różnice celów nadawcy i odbiorcy, ale nie jest wolny od wad innych, a zwłaszcza od wady trzeciej (mieszanie poziomów funkcji).

Powtarzając słowa Schramma, można - aby tego uniknąć - zapisać: „znaczna część komunikowania masowego - z punktu widzenia celów zarówno nadawcy, jak odbiorcy - daje się zakwalifikować do jednej z następujących kategorii”:

CELE KOMUNIKOWANIA MASOWEGO

bliższe, służebne

z punktu widzenia

dalsze, nadrzędne

z punktu widzenia

nadawcy

odbiorcy

nadawcy

odbiorcy

organizowanie

socjalizowanie

osiąganie

sukcesu

aprobaty społecznej prestiżu społecznego

informowanie

zdobywanie wiedzy umiejętności

kształtowanie postaw, opinii, zachowań

komentowanie wyrażanie ocen

podobanie się

rozumienie

ocenianie

wybieranie

bawienie się

Czwarta wada (mieszanie kryteriów podziału) najwyraźniej występuje w klasyfikacji Moellera i UNESCO. Spotykamy tam funkcje wyróżnione według kryteriów celu (uczą i wychowują), sposobu (informują i wyjaśniają), zakresu (stymulują rozwój ekonomiczny, pomagają w kierowaniu i zarządzaniu) i skutku (umożliwiają zachowanie tradycji i transmisję wartości kulturalnych).

Piąta wada (pomijanie dysfunkcji) jest udziałem wszystkich cytowanych klasyfikacji. Żadna z nich nie uwzględnia, że prasa, radio i telewizja mogą się przyczyniać do dezintegracji społeczeństwa, sprzyjać alienacji i ucieczce od rzeczywistości, rozpowszechniać wzory zachowania i postawy nieakceptowane przez społeczeństwo. /.daniem I.enina, burżuazja uczyniła z prasy narzędzie usypiania i ogłupiania