PwTiR145

288 Rozdział 9

Umowa o usługi gastronomiczne jest umową nienazwaną. Ze względu na jej mieszany charakter, w którym wyraźnie dominują kwestie związane z zamówieniem przez klienta określonych dań i napojów, do tej umowy znajdują odpowiednie zastosowanie przede wszystkim przepisy kodeksu cywilnego o umowie sprzedaży oraz ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej z 2002 r. Właśnie te przepisy, a nie kodeksowe przepisy o umowie o dzieło, powinny być odpowiednio stosowane także w razie przygotowania jakiegoś nietypowego dania na specjalne zamówienie gościa.

W związku ze świadczeniem usług gastronomicznych może okazać się, że skonsumowane potrawy lub napoje były nieświeże i spowodowały zatrucie gościa albo zawierały jakieś ciała obce (np. kawałki szkła lub metalu), które spowodowały zranienie konsumenta. W takiej sytuacji mamy do czynienia z odpowiedzialnością za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, co obecnie regulują przepisy kodeksowe księgi trzeciej w dodanym w 2000 r. tytule VI¹.

9.17. Umowa o usługi bankietowe

Urządzanie bankietów w restauracjach oraz innych pomieszczeniach hotelowych, w lokalach gastronomicznych, jak również w innych odpowiednich miejscach (np. dworkach lub pałacykach) stanowi często istotny składnik różnych imprez turystycznych lub rekreacyjnych. Organizowanie rozmaitych bankietów w szerokim znaczeniu tego określenia występuje też w zakładach gastronomicznych i poza nimi bez żadnych związków z imprezami turystycznymi lub rekreacyjnymi. W jednym i drugim wypadku podstawą prawną organizacji tego rodzaju mniej lub bardziej uroczystego przyjęcia jest umowa nienazwana, którą można określić mianem umowy o usługi bankietowe. Zwłaszcza restauracje hotelowe są w tym wyspecjalizowane i stosują w tym zakresie wzory umów oraz ogólne warunki umów, zawierające postanowienia niezbyt korzystnie ujęte dla kontrahentów. Takie wzorce umowne proponowane są również w literaturze przedmiotu. Znajduje w nich wyraz praktyka, że usługi bankietowe są czasem rozliczane częściowo lub nawet całkowicie tzw. barterem. W transakcjach barterowych nie występują przepływy pieniężne, gdyż ma miejsce wymiana towaru na towar. Może więc być zawarta umowa o usługi bankietowe rozliczane częściowo barterem, bądź taka umowa barterowa, która ma za przedmiot organizację przez hotel bankietu w zamian za usługi reklamowe na rzecz tego hotelu.

Przedmiotem klasycznej umowy o usługi bankietowe jest organizacja imprezy bankietowej w oznaczonym miejscu i czasie dla z góry określonej liczby uczestników, wymagająca dostarczenia wyżywienia i napojów zgodnie ze specyfikacją, stanowiącą z reguły załącznik do umowy. Ponadto umowa tego typu może obejmować takie usługi, jak zapewnienie tzw. oprawy muzyczno-arlystycznej bankietu, odpowiedniego nagłośnienia lub oświetlenia, czy różnego rodzaju specjalnych atrakcji, jak organizacja loterii, konkursu itp. Właśnie określonego pakietu usług dotyczy najczęściej umowa o usługi bankietowe. Toteż uzasadnione wydaje się mówienie w takiej sytuacji o imprezie bankietowej i to niezależnie od tego, czy polega ona na wynajęciu sali dla kilku osób z serwowanymi jedynie napojami i kanapkami, czy jest to uroczysty obiad lub kolacja dla kilkudziesięciu lub kilkuset osób, połączony z gamą usług towarzyszących, czy też mamy do czynienia z tzw. catcringiem, czyli usługami gastronomicznymi świadczonymi poza zakładem gastronomicznym w miejscu wskazanym przez zamawiającego, którym mogą być nawet określone tereny zielone (tzw. garden party).

Za postanowienia przedmiotowo istotne omawianego typu umowy trzeba uznać:

•    określenie imprezy bankietowej, która ma być zorganizowana;

•    ustalenie podstaw wynagrodzenia za świadczone usługi, jako że z reguły

przy zawarciu tej umowy można tylko szacunkowo określić jego wysokość.

Wszystkie inne klauzule umowy o usługi bankietowe mają charakter postanowień podmiotowo istotnych. Należy do nich zaliczyć zarówno ustalenie miejsca i czasu danej imprezy bankietowej, jak i liczby jej uczestników. Zmiany w tym zakresie są sprawą naturalną, prawdę wręcz nie do uniknięcia w odniesieniu do liczby uczestników, a ich dokonanie (np. przeniesienie bankietu do innej sali, zmiana godziny jego rozpoczęcia, czy nawet dnia, w którym impreza ma się odbyć, jak również zmniejszenie, czy rzadziej zwiększenie liczby uczestników) nie zmieniają istoty zobowiązania polegającego na organizacji imprezy bankietowej. Ponadto podmiotowo istotnym postanowieniem jest sprecyzowanie w omawianej umowie warunków płatności należności za organizację imprezy bankietowej, w tym ewentualne określenie wysokości zadatku lub zaliczki.

Jak wspomniano, umowa o świadczenie usług bankietowych dosyć często wymaga zmiany przed terminem jej wykonania. Liczba uczestników bankietu jest nieraz dosyć trudna do sprecyzowania i podlega zmianom. Z zasady umowa dopuszcza możliwość zmiany liczby uczestników najpóźniej 48 godzin przed rozpoczęciem bankietu. Powoduje to odpowiednią modyfikację zamówionej ilości wyżywienia i napojów oraz zmianę wysokości należności organizatora bankietu. Często w umowie przewiduje się możliwość przedłużenia bankietu poza ustalone godziny jego trwania z obowiązkiem zapłaty zryczałtowanej kwoty za dodatkową obsługę. Organizatorzy zwykle narzucają niekorzystne dla kontrahentów ustalenie o zapłacie 10 % dodatku obliczonego od ceny brutto bankietu.

Niekorzystnie dla zamawiającego organizację bankietu są z reguły ujęte w umowie postanowienia o skutkach prawnych odstąpienia od umowy. Skutki te są różnicowane w zależności od terminu rezygnacji z imprezy bankietowej.