PwTiR152

302 Rozdział 9

poszkodowanemu ubezpieczonemu. Ustalenia ustawowe nie nakładają na organizatorów turystyki jako ubezpieczających jakichkolwiek ograniczeń co do wysokości minimalnych sum ubezpieczenia oraz minimalnych zakresów tego ubezpieczenia. Słuszny jest postulat, że tego rodzaju umowy ubezpieczenia powinny być zawierane na co najmniej przeciętne sumy ubezpieczenia w porównaniu z podobnymi umowami zawieranymi indywidualnie, a przy tym bez ponadprzeciętnych wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela. Trzeba podkreślić, że ubezpieczenie KLZ obejmuje również koszty poniesione przez ubezpieczonego po zakończeniu określonego umową okresu ubezpieczenia, jeżeli wynikają one z leczenia następstw nagłego zachorowania lub nieszczęśliwego wypadku, powstałych w okresie ubezpieczenia.

Ustawa o usługach turystycznych zobowiązuje ponadto organizatorów turystyki do podawania klientom informacji o zakresie ubezpieczenia NNW i KLZ, a także informacji o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej. Informacja ta powinna być podana klientowi przed zawarciem umowy o świadczenie usług turystycznych. Tego rodzaju ubezpieczenie zapewnia zwrot kosztów poniesionych przez uczestnika imprezy turystycznej w sytuacji, gdy jest on zmuszony do rezygnacji z wyjazdu z powodu takich okoliczności, jak nieszczęśliwy wypadek lub nagłe zachorowanie uczestnika, śmierć lub ciężka choroba najbliższego członka jego rodziny, kradzież lub utrata dokumentów podróży itp. Gwarantuje to np. zwrot wpłaconej zaliczki czy kosztów wcześniejszego powrotu z wycieczki.

Dla turystów ma istotne znaczenie możliwość ubezpieczenia bagażu zarówno zabieranego na imprezy turystyczne organizowane przez biura podróży, jak również na czas indywidualnych podróży. Takie ubezpieczenie bagażu podróżnego należy do ubezpieczeń majątkowych. Ważne jest określenie w umowie sumy ubezpieczenia w sposób adekwatny do wartości bagażu, jak też odpowiednie oznaczenie przesłanek odpowiedzialności ubezpieczyciela za utracony, zniszczony lub uszkodzony bagaż. Zwłaszcza w przypadku kradzieży bagażu standardowe o.w.u. często nie gwarantują turystom oczekiwanej przez nich ochrony ubezpieczeniowej i przewidują wyłączenia odpowiedzialności dotyczące aparatów fotograficznych, kamer filmowych, laptopów i innego sprzętu komputerowego, sprzętu RTV, gier video i telefonów komórkowych.

Indywidualni turyści oczywiście także korzystają z omówionych wyżej ubezpieczeń NNW i KLZ. Właśnie ubezpieczenie NNW jest najpopularniejszym ubezpieczeniem, z którego korzysta wiele osób aktywnie spędzających czas podczas wyjazdów urlopowych lub wakacyjnych w kraju lub za granicą. Niestety w Polsce tego rodzaju ubezpieczenie zwykle wiąże się z ustaleniem sumy ubezpieczenia na niskim poziomie w granicach od 5 tys. zł do 20 tys. zł, co w rezultacie często prowadzi do rozczarowań wysokością przyznanych świadczeń w razie powstania trwałego uszczerbku na zdrowiu. Natomiast u bez-pieczenie KLZ w ruchu turystycznym w ramach UE nabrało po części zmienionego znaczenia po uzyskaniu członkostwa przez Polskę. Polacy bowiem podróżujący po państwach członkowskich UE mogą bezpłatnie uzyskać pomoc medyczną w publicznych placówkach służby zdrowia na tych samych zasadach, jak obywatele danego państwa. Warunkiem jest jednak posiadanie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ), która od 1 stycznia 2(X)6 r. zastąpiła dotychczas stosowany papierowy formularz E 111. Jednak nie wszystkie usługi medyczne są objęte tą dostępnością i wyłączony jest przewóz poszkodowanego do miejsca zamieszkania lub dalszego leczenia. Taki przewóz może być oferowany jako dodatkowe świadczenie ubezpieczeniowe za odrębną składką. Dodatkowym ubezpieczeniem może być też objęte pokrycie kosztów' przyjazdu i pobytu osoby bliskiej dla poszkodowanego.

Koszty leczenia w niektórych państwach spoza UE są w przypadkach nagłych zachorowań lub nieszczęśliwych wypadków również wzajemnie uznawane na podstawie dwustronnych umów w zakresie wzajemnego udzielania bezpłatnych świadczeń medycznych na rzecz własnych obywateli. Wyjazdy turystyczne do wszystkich innych państw powinny wiązać się z zawarciem ubezpieczenia KLZ w pełnym zakresie, gdyż ewentualne koszty leczenia za granicą są bardzo wysokie. Praktyka dowodzi, że suma ubezpieczenia nie po-winna być wtedy niższa niż równowartość 10 tys. euro.

W podróży - zwłaszcza zagranicznej - turyści znajdują się nieraz w trudnych sytuacjach. Pojawiające się wówczas problemy są niełatwe do przewidzenia, a tym bardziej rozwiązania. Często dochodzą do tego problemy językowe wynikające z nieznajomości miejscowego języka i generalnie słabej znajomości języków obcych przez polskich turystów. Ma temu przeciwdziałać ubezpieczenie „assistance tourist” (pomoc w podróży). Zróżnicowany zakres ochrony ubezpieczeniowej obejmuje wtedy określone usługi realizowane na rzecz ubezpieczonego za pośrednictwem telefonicznego centrum alarmowego. Często są to usługi lub informacje oferowane w ramach oznaczonego pakietu ubezpieczeniowego. Standardowo tego rodzaju ubezpieczenie obejmuje ochronę ryzyk związanych z uprawianiem sportów.

Jednakże ryzyka związane z narciarstwem, żeglarstwem, pływaniem na nartach wodnych lub desce windsurfingowej, czy uprawianiem innych sportów o charakterze ekstremalnym lub wyczynowym, wymagają zawarcia odrębnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Może to być też ubezpieczenie OC paralotniarzy lub rowerzystów, gdyż tego rodzaju działalność sportowa lub rekreacyjna także stwarza zwiększone zagrożenie dla otoczenia i możliwość wyrządzenia szkód osobom trzecim. Omawiane ubezpieczenie często wiąże się z ubezpieczeniami typu „casco”, których przedmiotem są ryzyka związane zwłaszcza z kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem środków transportu. Zbliżony charakter ma ubezpieczenie sprzętu sportowego lub turystycznego.