p

2.1. Zjawiska (środki) stylistyczne:

Neologizm- środek stylistyczny; nowy wyraz utworzony w danym języku, aby nazwać nieznany wcześniej przedmiot czy sytuację lub osiągnąć efekt artystyczny w utworze poetyckim, np. 'korek' w znaczeniu utrudnień w komunikacji lub 'dusiołek' - kłopotliwy gość w wierszu Leśmiana

Deminutivum - zdrobnienie, wyraz powstały poprzez dodanie odpowiedniego formantu, oznaczający przedmiot mniejszy w stosunku do przedmiotu opisywanego przez wyraz, do którego dodany został formant; np. kotek

Dugmentativum - wyraz o charakterze augmentatywnym (zgrubiałym), wyrażający wielkość czegoś (np. bucisko) lub poufały stosunek autora słowa do przedmiotu wypowiedzi (np. chłopisko

Tropy - różnorodne zestawienia wyrazów tworzące nowe sensy

Rodzaje tropów:

Epitet - wyraz (przymiotnik, rzeczownik lub imiesłów) określający przedmiot: "brzydkie kaczątko", "słodki całus" ,"zły bandyta", "wrota piekieł", "tętniące myśli".

Epitet stały - określenie zawsze odnoszone do tego samego zjawiska. Ten rodzaj epitetu występował przede wszystkim w poezji antycznej i epopejach (np. "szybkonogi Achilles").

Porównanie - dwuczłonowa konstrukcja semantyczna, w której cechy przedmiotu lub zjawiska X (tego, co porównujemy) scharakteryzowanego w członie X zostają uwydatnione przez wskazanie na jego podobieństwo do przedmiotów lub zjawisk scharakteryzowanych w członie Y (tego, do czego porównujemy)

Metafora (przenośnia) - językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów np. "od ust sobie odejmę", lub "podzielę się z wami wiadomością"

Rodzaje metafor:

Metonimia (zamiennia) - figura retoryczna mająca na celu zastąpienie nazwy jakiegoś przedmiotu lub zjawiska nazwą innego, pozostającego z nim w uchwytnej zależności

Rodzaje metonimii:

1.    metonimia przyczyny, np. czytam Słowackiego zamiast czytam utwory Słowackiego

2.    metonimia skutku, np. pot zamiast wysiłek

3.    metonimia miejsca, np. Biały Dom ogłosił... zamiast Prezydent ^USA ogłosił...

4.    metonimia narzędzia, np. najlepsza trąbka w historii zamiast najlepszy trębacz w historii

5.    metonimia zawartości, np. kufel zamiast piwo

6.    metonimia oznaki, np. berło zamiast król

7.    metonimia konkretu, np. głowa zamiast rozum