r31

^\n

Jak wszystkie porównania, tak i to nieco kuleje. W szkole nie chodzi

0    osiągnięcie wyniku w walce konkurencyjnej, ale przede wszystkim o całościowe wychowanie (przynajmniej takie powinny być założenia szkoły). Pozostając przy obrazowych porównaniach', chodzi tu nie o sport, lecz o wychowanie fizyczne, a więc o realizację zasady: „W zdrowym Ciek

zdrowy duch”. W tym sensie poniższe Ćwiczenia powinny być traktowane jako przyczynek do stymulacji fizycznego i duchowego zdrowia.

Atmosfera relaksu w czasie nauki. Wielokrotnie podkreślałem już, że relaks jest możliwy w atmosferze odprężenia. Stosunki panujące pomiędzy nauczycielem i uczniami powinny być oparte na wzajemnym zaufaniu. Tylko pod tym warunkiem uczniowie będą otwarci na nowości. Atmosferę sprzyjającą nauczaniu charakteryzują według Carla R. Rogersa szczerość, empatia i właściwe wartościowanie¹.

„Szczerość” w postawie skierowanej na indywidualność oznacza, że jestem skoncentrowany na sobie najbardziej, jak jest to możliwe. Wiem, jakie procesy we mnie zachodzą. Uświadamiam sobie większość uczuć i reakcji przebiegających w organizmie. Jestem uczciwy w stosunku do siebie. Jeśli uważam coś za ważne, to dzielę się tym z innymi, informuję innych, co się ze mną dzieje. Nie odgrywam więc żadnej roli (np. jako nauczycielowi nie wolno mi tego, muszę to). Nie noszę maski, nie kryję się za żadnym murem (nie gram bardziej pewnego siebie, niż jestem). Mogę przyznać się sam przed sobą do uczuć: złości, zadowolenia, zmęczenia lub podenerwowania. Mogę okazać swoje uczucia innym, jeśli uważam, że jest to konieczne.

Szczerość nie oznacza wyżywania się lub eksponowania wszystkich uczuć czy działania pod wpływem impulsu. Szczerość to: Wiem, co myślę

1    czuję. Jeśli uważam, że moje przemyślenia są ważne dla innych, to otwarcie mówię, jakie wartości, normy czy cele przyświecają mi w życiu. W rozmowach z innymi otwarcie mówię o tym, co nas łączy i dzieli. Szczerość może prowadzić do zacieśnienia stosunków, ale i do konfliktów. W przypadku konfliktów chodzi o jasne formułowanie własnych odczuć (informacja - ja) oraz o podjęcie starań i usiłowań zmierzających do zrozumienia wewnętrznych przeżyć partnera.

W związku z naszym tematem „Odprężenie” szczerość należałoby rozumieć tak, że nauczyciel sam wykonuje ćwiczenia relaksacyjne, aby się rozwijać i zdobyć doświadczenia, które później może wykorzystać w szkolnej praktyce. Nauczyciel nie wzdraga się przed wspólnym wykonywaniem ćwiczeń z uczniami ani nie obawia się mówić o swoich odczuciach i przemyśleniach. Ucznia, który stale przeszkadza w czasie ćwiczeń,

Por. zwłaszcza Rogers, 1974,Taush, 1977, Teml, 1983.