R5PC A str171

Do jednostek organizacyjnych, o których mowa w punkcie 3), należą między innymi spółki osobowe: spółka jawna, spółka komandytowa, spółka partnerska i spółka komandytowo-akcyjna (art. 8 k.s.h.). Każda z wymienionych spółek może we własnym imieniu nabywać i posiadać prawa oraz obowiązki, a przepisy kodeksu cywilnego zaliczają je do przedsiębiorców (art. 431 k.c.).

2. Pojęcie osoby fizycznej

Podmiotami prawa cywilnego według przepisów kodeksu cywilnego są:

a)    osoby fizyczne,

b)    osoby prawne.

Osobą fizyczną jest człowiek. Osoba fizyczna rozpoczyna swój byt prawny w chwili urodzenia, tj. odłączenia od ciała matki¹, a kończy go w chwili śmierci. Według obowiązującego w Polsce prawa cywilnego każdy żyjący człowiek jest podmiotem prawa cywilnego, przy czym nie odgrywa roli jego wiek, płeć, stan zdrowia fizycznego i psychicznego i inne cechy. Osoba fizyczna jest więc pojęciem jednolitym z prawnego punktu widzenia i brak podstaw do przeprowadzenia w tej grupie podmiotów prawa cywilnego jakichkolwiek podziałów.

Posługiwanie się pojęciem osoby fizycznej ma to znaczenie, że wskazuje na człowieka jako podmiot prawa cywilnego, a nie prawa administracyjnego, finansowego lub innej gałęzi, którym to pojęcie jest obce.

3. Zdolność prawna osoby fizycznej

Przez zdolność prawną należy rozumieć zdolność do występowania w charakterze podmiotu (strony) w stosunkach cywilnoprawnych.

Inaczej mówiąc, zdolność prawna oznacza możność posiadania praw i obowiązków wynikających z prawa cywilnego, gdyż stosunek prawny to właśnie więź między stronami, której istotę stanowią ich wzajemne obowiązki i prawa.

Każdy człowiek od chwili urodzenia aż do śmierci ma zdolność prawną. Posiadanie zdolności prawnej oznacza, że człowiek może być właścicielem rzeczy, może zawierać umowy, ponosić odpowiedzialność materialną itd. Do chwili uzyskania pełnoletności dziecko jest reprezentowane w obrocie cywilnoprawnym przez swoich rodziców (ewentualnie opiekunów), ale to właśnie dziecko, a nie jego rodzice, jest stroną umowy, właścicielem rzeczy itd. - a więc podmiotem stosunku cywilnoprawnego. Szczególnym przypadkiem uregulowanym w prawie cywilnym jest dziedziczenie majątku przez płód². Zgodnie z art. 927 k.c. dziecko

171

1

   Por. A. Wolter, Prawo cywilne..., s. 140.

2

   Art. 972 k.c. rozciąga tę zasadę na zapis testamentowy, tj. na zawarte w testamencie, a skierowane do spadkobiercy polecenie, by ten spełnił określone świadczenie majątkowe na rzecz oznaczonej osoby.