Rozdział 9 Udział pielęgniarki w usprawnianiu pacjenta
4

4.    Chwyć jedną ręką udo celem stabilizacji.

5.    Chwyć drugą ręki} podudzie.

6.    Wykonuj ruchy zginania i prostowania w stawie kolanowym, powtórz ćwiczenia kilkakrotnie.

Technika ćwiczeń biernych kończyn górnych

(prawej i lewej)

1.    Ułóż pacjenta płasko.

2.    Rozpocznij ćwiczenia od lewej kończyny górnej.

3.    Chwyć rękę chorego w nadgarstku.

4.    Wykonuj nią ruchy okrężne na przemian z ruchami zginania i prostowania, powtórz ćwiczenia kilkakrotnie.

5.    Rozpocznij ćwiczenia ręki.

6.    Ułóż rękę tak, aby nadgarstek był podparty.

7.    Próbuj ostrożnie, pojedynczo zginać i prostować każdy paliczek palców ręki, powtórz ćwiczenia kilkakrotnie. Ćwiczenia bierne przedramienia

8.    Chwyć przedramię pacjenta.

9.    Próbuj zginać i prostować przedramię w stawie łokciowym, powtórz ćwiczenia kilkakrotnie.

Ćwiczenia bierne barku

10.    Chwyć kończynę tak, aby móc całą wykonać lekki i ostrożny ruch odwodzenia i przywodzenia w stawie barkowym.

11.    Wykonuj uniesienie kończyny do góry i opaść, powtórz ćwiczenie kilkakrotnie.

Ćwiczenia bierne kończyny górnej prawej

12.    Wykonuj następnie serię ćwiczeń kończyny prawej wg techniki ćwiczeń kończyny górnej lewej.

13.    Zakończ ćwiczenia.

14.    Ubierz pacjenta.

15.    Ułóż w zaleconej pozycji lub najdogodniejszej dla pacjenta.

16.    Umyj higienicznie ręce.

17.    Odnotuj wykonanie zabiegu w dokumentacji pacjenta.

Obowiązujące

zasady

•    Wykonywanie ruchów w stawach zawsze w granicach zakresów fizjologicznych (patrz podrozdz. 6.5.2.5) zapewnia bezpieczeństwo i usprawnia stawy, tj. torebkę, więzadła i mięśnie.

•    Wykonywanie ćwiczeń w ustalonej kolejności.

•    Wykonywanie ćwiczeń w pozycjach izolowanych (w pozycji leżącej lub siedzącej) stabilizując odcinki ciała, ułatwia prowadzenie ćwiczeń.

•    Bliższy odcinek stawu powinien spoczywać na podłożu, dodatkowo należy przytrzymywać go ręką lub przymocować do podłoża; może stabilizować go druga osoba.

•    Odcinek dalszy mafy ujmujemy jedną ręką, odcinek dalszy duży dwiema rękami; stabilizuje to odcinek ciała oraz ułatwia pielęgniarce wykonanie ćwiczenia płynnie, swobodnie, z pełnym zakresem ruchu.

•    Informowanie pacjenta w trakcie trwania zabiegu o wykonywanych czynnościach.

•    Rozmawianie z pacjentem w trakcie ćwiczeń.

Uwaga. Ćwiczenia bierne powinny być wykonywane kilkakrotnie w ciągu dnia, tak aby objąć ćwiczeniami wszystkie stawy; tylko wówczas osiąga się pożądany efekt.

9.5.5

Ćwiczenia gimnastyczne czynne [•]

Nazna zabiegu Istota i cel

Zadania i kompetencje pielęgniarki

Przygotowanie

pacjenta

Przygotowanie

sprzętu

Gimnastyka w łóżku — ćwiczenia ogólnie usprawniające.

Gimnastyka ogólnie usprawniająca to rodzaj ćwiczeń ruchowych mających wpływ na podniesienie ogólnej sprawności fizycznej pacjenta, a tym samym wpływ na zwiększenie wydolności i sprawności układu krążenia, układu oddechowego, trawiennego, nerwowego i narządu ruchu.

•    Zabieg wykonuje pielęgniarka samodzielnie.

•    Odpowiedzialność pielęgniarki polega na doborze rodzaju ćwiczeń gimnastycznych do stanu pacjenta.

•    Pielęgniarka konstruuje program ćwiczeń gimnastycznych do samodzielnego wykonania przez pacjenta.

•    Stosuje zasady biomechaniki, metodyki i systematyki ćwiczeń (patrz podrozdz. 9.3.4).

•    Wyjaśnienie celu i istoty ćwiczeń gimnastycznych stosowanych u pacjenta.

•    Wyjaśnienie rodzaju informacji i komend w trakcie ćwiczeń gimnastycznych.

•    Motywowanie pacjenta do współpracy i samodzielnego wykonania ćwiczeń gimnastycznych.

•    Ustalenie z pacjentem rodzaju pozycji najdogodniejszej i najefektywniejszej do realizowanych ćwiczeń gimnastycznych.

•    Stosowanie metod pokazu pojedynczego ćwiczenia lub grupy ćwiczeń.

•    Przygotowanie taśmy z nagraniem muzycznym — muzyka ułatwia rytmiczne wykonanie ćwiczeń, działa rclak-sująco na układ mięśniowy i nerwowy pacjenta.

633