9.5.12
Nazwa zabiegu Istota i cel
Zadania i kompetencje pielęgniarki
Przygotowanie
pacjenta
Karmienie przez zgłębnik.
Karmienie przez zgłębnik (żywienie enteralnc) polega na podawaniu przez zgłębnik płynnych mieszanek odżywczych dożołądkowo lub dojelitowo. Żywienie enteralne pozwala:
- zachować funkcję wchłaniającą błony śluzowej jelita oraz
- utrzymać barierę oddzielającą patogenne czynniki jelitowe od układu krążenia.
• Pielęgniarka zna zasady karmienia przez zgłębnik, metody podaży, wskazania, sposoby sprawdzania położenia zgłębnika, rozpoznawania powikłań.
• Przygotowuje pacjenta psychicznie i fizycznie.
• Przygotowuje sprzęt.
• Wykonuje zabieg na pisemne zlecenie lekarza.
• Ponosi odpowiedzialność za decyzję o wykonaniu zadania, przebieg i wynik działania.
Przygotowanie pacjenta psychiczne
• Nawiązanie kontaktu i współpracy.
• Poinformowanie o celu i istocie zabiegu, sposobie wykonania, ilości i jakości posiłku (metodach żywienia, dictach, przyrządach do podawania diet, pompach do żywienia dojelitowego).
• Uzyskanie akceptacji pacjenta na zabieg.
• Udzielenie pacjentowi potrzebnych wyjaśnień, porad i instrukcji. Wskazane jest:
- pokazanie zgłębnika, przyrządów do podawania mieszanki odżywczej,
- przekonanie, że karmienie przez założony zgłębnik przyspieszy powrót do zdrowia i pozwoli na bardziej skuteczne leczenie,
- przed zabiegiem należy pacjentowi oczyścić nos, umyć zęby i jamę ustną (wykonać toaletę jamy ustnej),
- omówienie manewrów, których zastosowanie ułatwi wprowadzenie zgłębnika,
- omówienie najczęstszych powikłań karmienia przez sondę i ich przyczyn.
Zapamiętaj:
Najczęstszymi powikłaniami żywienia przez zgłębnik są biegunka, nudności i wymioty. Przyczyny, które do tego prowadzą to:
- niewłaściwie dobrana mieszanka,
- podawanie zbyt zimnego płynu,
- podawanie za dużych ilości,
- za szybkie podawanie,
- niewłaściwa pozycja zgłębnika,
- zakażenie bakteryjne mieszanki odżywczej.
• Udzielenie pacjentowi potrzebnych wyjaśnień, porad i instrukcji.
• Przekazanie informacji o sposobie zachowania, zakresie współpracy:
- przyjęcie pozycji siedzącej lub półsiedzącej,
- w początkowym okresie wprowadzania przejście zgłębnika przez nos ułatwia odgięcie głowy do tyłu,
- gdy zgłębnik dochodzi do gardła, należy głowę przygiąć do przodu,
- zachęcić do połykania zgłębnika, co ułatwi popijanie wody małymi łykami,
- należy spokojnie oddychać,
- w czasie zabiegu należy stosować się do wskazówek osoby wykonującej zabieg.
Przygotowanie pacjenta fizyczne
• Wykonanie toalety jamy ustnej (p. procedura 11.6.10).
• Udrożnienie nosa.
• Zapewnienie pozycji siedzącej lub półsiedzącej.
• Zapewnienie warunków intymności (jeśli istnieje możliwość, zabieg wykonać w oddzielnym pomieszczeniu, ewentualnie zasłonić pacjenta parawanem przed wzrokiem innych pacjentów podczas zabiegu zgłębnikowania i karmienia przez zgłębnik).
Przygotowanie
sprzętu
• Zgłębnik jałowy, jednorazowego użytku, odpowiedniej grubości dostosowanej do metody podaży diety.
• Zacisk lub korek do zamknięcia zgłębnika między posiłkami, a także by nie zabrudzić pościeli, ubrania podczas wprowadzania czy usuwania zgłębnika.
• Strzykawka 100 ml (typu Jancta) do sprawdzenia położenia zgłębnika, zalegania lub podania posiłku metodą porcji.
• Przyrząd do żywienia enteralnego (w przypadku metody przerywanej lub metody ciągłego wlewu).
• Stetoskop (osluchiwanie nadbrzusza podczas wprowadzania powietrza przez zgłębnik do żołądka celem potwierdzenia jego położenia — odgłos bulgotania w żołądku świadczy o prawidłowym położeniu końca zgłębnika).
• Lidokaina 2% w żelu (środek znieczulający, poślizgowy, ułatwiający wprowadzenie zgłębnika).
• Miska nerkowata na odpadki.
• Serwetki, płaty ligniny do zabezpieczenia ubrania i pościeli przed zabrudzeniem.
661