» Jedno z dzieci zaczyna: „XY (wymienia imię i nazwisko dziecka), tyczę ci pięknego i długiego tycia, ale przeszkadza mi w tobie, te...” (teraz dziecko ma możliwość wypowiedzenia krytyki dotyczącej wymienionej osoby). Taka wypowiedź powinna być z punktu widzenia młodego człowieka uzasadniona (np przeszkadza..., te nie pozwalasz mi uczestniczyć w zabawach na przerwach, często mnie denerwujesz, tak łatwo się obrażasz, nigdy nie dajesz ściągać). Prowadzący nie mote zezwalać na wypowiedzi ogólne, np. „...że jesteś głupi’, itp
• Dziecko, do którego krytyka była skierowana, odpowiada: „Dziękuję ci, te mi to powiedziałeś, ale nie jestem na święcie po tcy aby być taki, jakim ty chciałbyś mnie widzieć”. Teraz ono ma moiliwość zwrócenia się ze swoja krytyką do innego rówieśnika, przy czym tekst jako rytuał pozostaje niezmienny
Wskazówki pedagogiczne
-» Zdania: „...życzę ci pięknego i długiego życia, ale przeszkadza mi w tobie...”, i: „dziękuję ci, że mi to powiedziałeś, ale nie jestem na świecie po to, aby być takim, jakim ty chciałbyś mnie widzieć”, są rytualnymi formułkami i nie należy ich zmieniać. Fbwinno się pomagać dziecku przy ich wypowiadaniu lub wypisać je na tablicy.
-ż To wspaniała gra, wielce pomocna w tym, by powiedzieć drugiej osobie, że cię złości, nie zmuszając jej do usprawiedliwiania się. Taka formuła wychodzi bardzo naprzeciw agresywnym dzieciom. Podczas gry mają one możliwość zaakceptowania takiej ilości krytyki, jaką w danym momencie potrafią znieść.
-» Ogólnie obraźliwe słowa (idiota, Świnia, kpiarz) powinny natychmiast zostać oddalone, jeśli ich użycie jest nieuzasadnione.
-+ Nauczyciele absolutnie nie mogą - a robią to chętnie -usprawiedliwiać, łagodzić albo prostować krytycznych wypowiedzi dzieci. Zdanie: „Dziękuję ci, że mi to powiedziałeś, ale nie jestem na świecie po to, aby być takim, jakim ty chciałbyś mnie widzieć", obowiązuje również ich.
Po zakończeniu gry należy postawić uczestnikom następujące pytania:
Jak odebrałeś tę grę? fbtrafiłeś kogoś skrytykować?
Czy ktoś skrytykował ciebie?
Zgadnij, kto to powiedział
Podczas tego ćwiczenia dzieci uczą się dostrzegania pozytywnych stron u siebie i u innych. Konkretnie doświadczają tego* że jest wiele rzeczy w nich, które są w porządku. Dodatkowo uczą się zauważania i rejestrowania pozytywnych cech u innych. Ćwiczenie to można przeprowadzić z dziećmi od lat dziewięciu.
• Jedno z dzieci opuszcza pomieszczenie. Troje bądź czworo pozostałych w salce wypowiada pozytywne uwagi na temat tego, które wyszło (są one zapisywane przez nauczyciela). R)tem wraca „opisywany", ajego zadaniem jest zgadnąć, kto ukrywa się za poszczególnymi wypowiedziami.
Wskazówki pedagogiczne
-> Ćwiczenie umożliwia dzieciom, zazwyczaj mającym kontakt z innymi w ramach jakiegoś konfliktu, przyjazną, łagodną formę komunikacji.
-*Należy dzieci prowadzić w takim kierunku, aby próba dostrzec w innych pozytywne strony na wielu płaszczyz/g|ch.