Scan 140410 0023

Wynagrodzenie

W czerwcu 2010 r. Foxconn zapowiedział wzrost wynagrodzeń o 30 proc. Płaca podstawowa podniesiona została jednak z 1,1 tys. juanów do zaledwie 1,2 tys. juanów miesięcznie, wzrost o 9,1 proc. Obietnica 30-procentowej podwyżki wynagrodzeń nie została dotrzymana i ogólnie rzecz biorąc, stawki podstawowe wykazywały wręcz tendencję zniżkową. Z naszych badań wynika, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracowników produkcyjnych wynosiło 1,733 tys. juanów¹. Kwota ta obejmuje podstawową płacę, nadgodziny i wszystkie dodatki. Natomiast pracownicy oczekiwali „odpowiedniego wynagrodzenia” w przeciętnej wysokości 2,797 tys. juanów, to duża różnica w porównaniu z wynagrodzeniem realnym.

W październiku 2010 r. Foxconn ogłosił publicznie podniesienie płacy minimalnej do kwoty 2 tys. juanów. Niemniej w Shenzhen i w Foshan tylko część pracowników miała skorzystać z dobrodziejstw planowanej podwyżki płac. Pracownicy zatrudnieni po 1 kwietnia muszą przepracować co najmniej sześć miesięcy, zanim ich płace zostaną zweryfikowane i ewentualnie podwyższone. Po sprawdzeniu kwalifikacji otrzymują podwyżkę na okres trzech miesięcy, potem muszą zdać kolejny sprawdzian kwalifikacyjny. Pracownicy zatrudnieni po 1 lipca powinni przepracować dziewięć miesięcy i dopiero po upływie tego czasu mogą wziąć udział w egzaminie sprawdzającym. Okres i wymiar podwyżki płac są identyczne, jak w przypadku osób zatrudnionych po 1 kwietnia. Planowana podwyżka wynagrodzeń w żadnym razie nie obejmuje praktykantów.

Tabela 8 - Porównanie płacy podstawowej pracowników produkcji w Foxconnie (lipiec 2010)²

Lokalizacja Hangzhou Tiencin Shenzhen Taiyuan Szanghaj Kunshan

Płaca

podstawowa 1 250    940    1 200    946    1 250    1 200

(w juanach)

Z rozmów przeprowadzonych z 1,736 tys. pracownicami wynikało, że 42,3 proc. ich dochodów pochodziło z pracy w nadgodzinach. Płaca podstawowa jest bardzo niska, więc żeby do niej dorobić, muszą pracować w nadgodzinach. Zmusza się je do podpisania „zobowiązania z mocą przysięgi do dobrowolnej pracy w nadgodzinach”. Jedna z kobiet, z którymi rozmawialiśmy w internacie w Hangzhou, pokazała nam swoją kartę wynagrodzeń. 46,5 proc. jej miesięcznych dochodów pochodziło z ponadprzeciętnie dużej liczby nadgodzin. Łącznie przepracowała 103,36 nadgodzin, czyli 2,87 razy więcej niż wynosi ustawowy limit 36 nadgodzin.

Tabela 9 - Struktura płac pracowników produkcyjnych w Hangzhou¹

Podstawowy

Pł3C3

Okres Dział ^    ^ ^czas Pfacy Nadgodziny

1 123    241 752

Lipiec 2010 SMT 1 250    21,75    103,36    1 123

W odpowiedzi na głosy krytyczne ze strony opinii publicznej w czerwcu 2010r. Foxconn podwyższył płacę podstawową, jednak wiele zatrudnionych osób wskazywało na fakt, że ich miesięczne wynagrodzenie wcale przez to nie wzrosło. Podwyższając płace podstawowe, Foxconn zlikwidował równocześnie dodatek stażowy i premię kwartalną. Kobieta zatrudniona w fabryce Hongchaozhun w Shenzhen-Guanlan, zapytana przez nas

0    podwyżkę płac, pokazuje ze złością swoją kartę wynagrodzeń: „To ma być podwyżka? Przedtem dostawałam 100 juanów dodatku stażowego. To było 50 juanów za każdy rok pracy. Teraz zlikwidowali. Poza tym, co trzy miesiące dostawaliśmy kwartalną premię. Ostatnio było to 280 juanów. Też zlikwidowali”.

Poza wszystkim Foxconn podniósł wymagania dotyczące intensywności

1    wydajności pracy. Liczba nadgodzin została obniżona, a część pieniędzy za godziny nadliczbowe po prostu przywłaszczona. Oto wypowiedź kobiety zatrudnionej w fabryce Foxconna w Kunshan: „Zgodnie z regulaminem firmy wolno nam zlecać maksymalnie 80 nadgodzin miesięcznie, ale w rzeczywistości pracujemy dużo dłużej. Ponadwymiarowe godziny po prostu nie są rejestrowane przez szefową. A więc wtedy pracujemy za darmo. (...) Aprzecież mieli podnieść płace? Obliczyłam, że po podwyżce płac wcale więcej nie zarabiam”. Wiele osób skarżyło się na tę „podwyżkę” podsumowując krótko: „Miało być lepiej, ale w praktyce jest gorzej”^{3 4}.

Taylorowskie i fordowskie metody

System organizacji produkcji w Foxconnie charakteryzuje się wszechstronnym zastosowaniem taylorowskich i fordowskich metod zarządzania. Foxconn kieruje się filozofią: „Wszystkie procesy produkcyjne należy podzielić na elementy, zlokalizować kluczowe pozycje, procesy upro-

1

   Odpowiada to ok. 450 zł. Stan: styczeń 2013 (przyp. tłum.).

2

   Źródło: wyniki badań grupy badawczej.

3

^s Źródło: wyniki badań grupy badawczej.

4

Przysłowie chińskie: mingsheng anjiang (przyp. tłum.).