scan0003 (71)

P(>,{•/>/ i irti/thi    ^11,11 °“^fU>n    _________________________________________ ______

|,id) komrc/nycU /wyiny-iw i    K-"-' i i

^tll'ⁿMi^lpi,uMsva clu:r.itvb_V być ^icll.ic j.o m. 1>V ^ci.^cS/yC ^ [^K'^Z‘ l>vlvby    dziw,>ci d,,-,.,,. W

1.1,1,,,,,w:, wi,lki')śó l>yw;,l;i d,,si,iicc/.»ym /„doscuc/yrmniu,,.

0

\A

\ I

?.0l'

Rozdział lii

POTI-CjA, CHWAŁA ! IDEA albo

O CEL AC 11 POLITYKI ZAGRANICZNEJ

Jednostki pohiyc/.ne staraj.) się wzajem narzucać sobie swoja woli;.. Na takim założeniu opiera się dclmioja wojny, kuna za pożyczyliśmy od Clausewitza, i cale nasze teoretyczne podejście bo stosunków międzynarodowych. Stąd powstaje pewne pytanie: dlaczego jednostki polityczne pragną nawzajem narzucać sobie swoją wolę? jakie c.clc stawia sobie każda z nich i dlaczego cele ic są lub zdają się być nic do pogodzenia?

jeśli analizujemy moment wybuchu wojny powszechne], łatwo, z mniejszą łub większą dokładnością, wskazać cele, jakie siawiah sobie poszczególne ścierające się. ze sobą państwa. AusnoWęgry chciały w roku i‘)ią wyeliminować zagrożenie, jakie dła lej monarchii stanowiły rewindykacje Południowych Słowian. Piancja, hien musiała ustąpić wobec ancksji Alzacji i i„oraryngii, nigdy mc uznając jej moralnie — gdy tylko zagrzmiały działa, odkryła w sobie nieodmienne, palące pragnienie odzyskania utraconych prowiiu.|i. Włosi domagali się ziem należących do imperium Habsburgów. Koalicja co do celów wojny była nie mniej podzielona ni z jej przeciwnicy. Rosja carska chciała zdobyć Konstantynopol i Cieśniny, gdy tymczasem Wielka Brytania stale przeciwstawiała sic tego rodzaju ambicjom. Jedynie zagrożenie ze strony Niemiec skłoniło rząd w Londynie do podpisania się — na papierze tylko i poiap-innie -- pod rzeczami, na które od stu lal. uparcie nie wyrażał on zgody.

być może Rzesza budziła w swych rywalach jeszcze większe obawy dlatego, że nic znali oni jej celów wojennych. W chwili gdy odnosiła pierwsze zwycięstwa, wydawały się one wielkie i niepisne. Grupy interesów marzyły o „pasie afrykańskim” lub o i\lf//i-/! f>ic. Sztab generalny jeszcze w latach 1917-191M domagał się, ze względów strategicznych, ancksji lub okupacji części terytorium Belgii. Dominujące mocarstwo, które nie podaje do wiadomości żadnych określonych celów swego działania jest podejrzane o ambicje nieograniczone. Ziemie (Alzacja — Lotaryngia, Triest), pozycje son-legic/nc (Cieśniny, wybrzeże Plandrii), symbole leligijne (komisu-