Scan10202 (2)

PRAWO CYWILNE

16.02.07

Wykład 1

Prawo cywilne reguluje stosunki cywilno - prawne pomiędzy pomiotami prawa cywilnego, którymi są:

■    osoby fizyczne

■    osoby prawne

Osoba fizyczna to każdy człowiek. Posiada ona dwa przymioty:

>    zdolność prawną, czyli zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego; zdolność prawną uzyskuje z chwilą narodzin każdy człowiek (bez względu na cechy tj.: płeć, rasa, narodowość, stan cywilny, stan umysłowy) i posiadają do chwili śmierci

>    zdolność do czynności prawnych, czyli zdolność, aby za pomocą czynności prawnych dokonywanych samodzielnie, nabywać prawa i zaciągać zobowiązania

Zdolność do czynności prawnych może mieć 3 zakresy:

1.    pełna zdolność do czynności prawnych, dotyczy

a)    osób, które ukończyły 18 lat

b)    osób, które jako małoletni zawarły za zgodą sądu związek małżeński

c)    osób, które nie zostały ubezwłasnowolnione częściowo ani też całkowicie

2.    ograniczona zdolność do czynności prawnych, dotyczy

a)    osób, które ukończyły 13 lat

b)    osób ubezwłasnowolnionych częściowo

3.    brak zdolności do czynności prawnych, dotyczy

a)    osób poniżej 13 roku życia

b)    osób ubezwłasnowolnionych całkowicie

Osoba prawna to Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną (np. ustawa o partiach politycznych, ustawa o stowarzyszeniach).

Stosunek cywilno - prawny jest wyróżniony metodą jego regulacji czyli sposobem w jaki norma prawna ten stosunek konstruuje. Jego cechy to:

■    autonomia pryM>atna podmiotów, polegająca na tym, że podmiot może wyłącznie własnym działaniem kształtować swobodnie własne stosunki prawne, natomiast nie ma możliwości narzucać i kształtować stosunki prawne innych osób

■    równorzędność podmiotów, oznacza to, że w przypadku sporu strony trafiają do sądów powszechnych, gdzie obowiązujące i stosowane tam przepisy zapewniają stronom równorzędną pozycję

■    ochrona zapewniona jest przez przymus państwowy, czyli niezawisłe sądy

Systematyka prawa cywilnego - prawo cywilne można podzielić na 2 nurty:

>    prawo cywilne materialne

>    prawo procesowe (procedura cywilna, postępowanie cywilne) - ma zastosowanie w przypadku chęci skorzystania z praw, które są przyznane przez prawo materialne (czyli postępowanie przed sądem)

Działy prawa cywilnego materialnego:

1.    Część ogólna - dotyczy instytucji wspólnych dla całego prawa cywilnego (tj. osoba fizyczna, przedawnienie itp.)

2.    Prawo rzeczowe - reguluje własność i inne formy korzystania z rzeczy

3.    Prawo zobowiązań - reguluje wymianę dóbr i usług pomiędzy podmiotami prawa cywilnego

4.    Prawo spadkowe - związane jest z następstwem prawnym na wypadek śmierci osoby