Scan10233

Zastaw ustawowy - w określonych wypadkach zastaw ten powstaje na mocy szczególnych przepisów z mocy samej ustawy, np. art. 670 KC stanowi, że zastaw przysługuje wynajmującemu na zabezpieczenie czynszu na rzeczach ruchomych najemcy, wniesionych do przedmiotu najmu.

Współwłasność

Współwłasność - występuje wtedy, gdy prawo własności należy do kilku osób i to prawo jest niepodzielne. Każdemu ze współuprawnionych przysługują wszystkie atrybuty prawa własności, a więc uprawnienia każdego z nich są jednakowe, różny może być tylko ich zakres, (art. 195 KC):

□    przedmiotem wspólnego prawa jest jedna rzecz ruchoma bądź nieruchoma

□    wspólne prawo do tej samej rzeczy należy do kilku osób

□    prawo własności przysługuje tym osobom niepodzielnie

Współwłasność może występować w postaci:

♦    współwłasności ułamkowej - ma charakter przejściowy, ustawodawca ułatwia jej likwidację; chroniony jest interes każdego ze współwłaścicieli

♦    współwłasności łącznej - ustawodawca zapewnia jej trwały byt, aby mogła ona spełniać swą funkcję społeczno - gospodarczą; ustawodawca chroni majątek wspólny jako całość, zapewniając stabilność współwłasności; nie występuje samodzielnie, istnieje w połączeniu z innym stosunkiem prawnym, któremu służy, np.

1.    współwłasność wynikająca ze wspólności majątkowej między małżonkami

2.    współwłasność wspólników spółki cywilnej

Powstanie współwłasności powstaje najczęściej:

>    w drodze czymiości prawnej, np. umowa sprzedaży, darowizny, gdy jest kilku nabywców

>    ze spadkobrania, gdy spadek przechodzi na kilku spadkobierców (art. 1035 KC)

>    z mocy samego prawa - na skutek zasiedzenia, gdy rzecz posiadało kilka osób, a także w wypadku pomieszania i połączenia rzeczy ruchomych

>    z orzeczenia sadowego - gdy sąd własność rzeczy przyznaje kilku osobom

Udział we współwłasności oznacza zakres uprawnień i obowiązków współwłaściciela w stosunku do rzeczy wspólnej i określony jest odpowiednim ułamkiem. Udział jest prawem samodzielnym czyli możemy nim rozporządzać, np. obciążyć hipoteką, zbyć

Zarząd rzeczą wspólną może być:

■    umowny, gdy wszyscy współwłaściciele w drodze umowy określają zarząd rzeczą wspólną

■    sądowy, polegający na ustanowieniu zarządcy przez sąd w sytuacjach konfliktowych, gdy współwłaściciele nie mogą zgodzić się w istotnych sprawach dotyczących zwykłego zarządu, bądź większość współwłaścicieli narusza zasady prawidłowego zarządu lub większość krzywdzi mniejszość (art. 203 KC)

■    ustawowy, gdy rzeczą zarządzają wszyscy współwłaściciele według zasad przewidzianych w ustawie. KC różnicuje zasady zarządu ustawowego w zależności od tego, o jakie czynności chodzi:

1.    czynności zwykłego zarządu - czyli czynności zapewniające korzystanie z rzeczy i utrzymanie jej w stanie niepogorszonym (np. bieżące remonty, płacenie podatków, pobieranie pożytków). Dla dokonania czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli, większość ta liczona jest wielkością udziałów.

2.    czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu - są to czynności odbiegające od normalnego korzystania z rzeczy, należą do nich, m. in: zbycie rzeczy wspólnej, jej obciążenie (np. służebnością, użytkowaniem), czynności zmieniające dotychczasowe