ScannedImage 109

Mity i obrządy totemiczne 113

składająca się z członków przeciwnej fratrii, szła od południowego zachodu. Kiedy ich szlaki przecięły się, podzieliła się na dwie mniejsze grupy. Jedna z nich przekroczyła rzekę i weszła w Góry Macdonnella, niedaleko od Alice Springs odchodząc na północ. Pozostali szli wzdłuż rzeki aż do billaboongu Running Waters, tam przeszli przez Góry Macdonnella okrążając Alice Springs i poszli na północ. Czwarta grupa szła z południowego wschodu i szła na północ, póki nie dotarła do krainy słonych wód.

Czasami wędrówka odbywa się pod ziemią, jak w micie o przodkach klanu Unjiamba (kwiat Hakea). Dwie kobiety-Urtjiamba przyszły z północy, gdzie miały swoją świętą nurtunję. Najpierw wędrowały jakiś czas pod powierzchnią ziemi. W miejscu zwanym Arapera wyłoniły się na powierzchnię i jakiś czas pozostawały żywiąc się wyłącznie własnym totemem. Potem zabrały swoją nurtunję, łamiąc ją na kawałki. Kiedy dotarły do pasma Macdonnella, zatrzymały się przy billaboongu, od tej pory stanowiącego totemiczne centrum klanu Unjiamba i umarły, pozostawiając po sobie dwa wielkie głazy. Kobiety- Unjiamba, mimo że wędrowały tym samym szlakiem co jedna z grup ludzi-Achilpa, nie spotkały się z nimi, szły bowiem w przeciwnym kierunku. Na pamiątkę ich wędrówek urządza się ceremonie Engwura.

*

W odróżnieniu od „kultu negatywnego” czyli zakazów typu tabu, w obrębie totemizmu istnieje stosunkowo niewiele rytuałów pozytywnych. Podstawową formą byłyby ceremonie typu Inticziuma czyli „rozmnożenie totemów⁴⁰ mające na celu pomnożenie liczby zwierząt lub roślin totemicznych. Urządza się je przed nadejściem pory deszczowej sprowadzającej australijską wiosnę. Inticziuma przebiega w czterech etapach:

1.    Przygotowawcze obrzędy wprowadzające, polegające na tym, że uczestnicy muszą przybrać wygląd zwierząt totemicznych, oddzielają się od świeckiego otoczenia i uderzając się nawzajem świętymi kryształami kwarcu napełniają się ładunkiem sakralnym.

2.    Dramat mityczny, którego punktem kulminacyjnym jest ofiara; dramat łączy obrzęd z mitem, pradawna opowieść o pierwszym zwierzęciu-przodku zostaje odegrana przez tancerzy i resztę klanu poprzez przejście po sakralnym szlaku — drodze totemu przed jego „wniebowzięciem”. Schwytane zwierzę bądź roślina totemiczna zostaje zabite, złożone w ofierze w imię powodzenia przyszłych łowów. Istotny jest fakt, że klan często otrzymuje swój totem z rąk przeciwnego klanu czy fratrii, a zatem ofiary dokonują ci, dla których totem nie stanowi sacrum.

Dla przykładu w wypadku klanu gąsienicy Witchetty u Aranda mężczyźni zbierają się w głównym obozie. Tam budują szałas czy też tunel z gałęzi wyobrażający po-czwarkę witchetty i wchodzą doń, by z jego wnętrza śpiewać mity o swym przodku. Następnie wyczołgują się z tunelu, ustawiają jeden za drugim na kształt gąsienicy i nadzy, bez broni wędrują przez sakralny krajobraz aż do potężnego bloku kwarcytu,

⁴⁰ Według Strehlowa święto to nazwya się mbatjalkatium, a intichiuma to nauki wprowadzające dla młodzieży. U Arabanna święto to zwie się Pitjinta, u Warramungów Thalaminta.