s014 (2)

Dwanaście leśnych przykazań

1.    Nie rzucaj wyzwania przyrodzie, rzucaj je sobie

Zdarza się słyszeć ludzi mówiących o pokonywaniu żywiołów w czasie zdobywania górskiego szczytu, przekraczania pola lodowego czy innego równie heroicznego wyczynu. Tak naprawdę to wyzwanie jest zawsze skierowane do wewnątrz. Czy potrafię? Czy uda mi się przezwyciężyć strach? Niejeden może pokonać żywioły, ale wszyscy ci, którzy przeoczą ostrzegawcze sygnały lub są tak głupi, żeby przeć do przodu nie zważając na nic, giną. Zamiast podejmować niepotrzebne ryzyko, postaw sobie za cel, by zawsze wiedzieć, kiedy zawrócić. Doskonal siebie, a przede wszystkim niech będzie dla Ciebie wyzwaniem coraz lepsze poznanie praw rządzących przyrodą.

2.    Jeżeli nie dbasz o swoją wygodę, popełniasz błąd

Tylko głupiec bez potrzeby naraża się na niewygody. Nie ma żadnej korzyści z taszczenia ciężkiego plecaka czy z innych aktów umartwiania się. Dopóki „dajesz sobie w kość” ćwicząc przed wyprawą, jeżeli poprawia to Twoje samopoczucie i nie szkodzi Ci, możesz to robić. W innym wypadku, a szczególnie w warunkach walki o przetrwanie, nawet nieduże pogorszenie warunków może się okazać fatalne w skutkach, kiedy załamie się Twoje morale.

3.    Zawsze od samego początku angażuj 100% wysiłku

Cokolwiek czynisz - budujesz schronienie, krzeszesz ogień, jeżeli nie przyłożysz się do tego od razu, to stracisz niepotrzebnie energię i będziesz musiał znowu zaczynać wszystko od zera.

4.    Twoim celem jest osiągnięcie maksymalnego efektu przy minimalnym nakładzie sil

Do pracy potrzebna Ci jest energia, a żeby ją mieć, potrzebujesz pożywienia. Z dala od cywilizacji zdobywanie żywności jest też pracą. Czy kiedy zbierasz drewno na opał, nosisz całe naręcza gałęzi czy przynosisz z lasu po jednym patyku?

5.    Nigdy nie trać okazji

Jest to bardzo ważne. W czasie wędrówki możesz napotkać nadającą się do picia wodę, znaleźć pokarm czy materiał przydatny do rozniecania ognia. Zabierz to wszystko ze sobą, kiedy bowiem później te rzeczy będą potrzebne, może ich nie być w pobliżu. Jest to szczególnie istotne w wypadku materiałów do niecenia ognia. Wieczorem, kiedy będziesz chciał rozpalić ognisko, może zacząć padać deszcz lub padało tam wcześniej i wszystko jest mokre. W kieszeniach wielu moich starych spodni i kurtek noszę do dzisiaj kawałki kory brzozowej, które zebrałem kilka lat temu.

6.    Na ile to jest możliwe, dostosuj swoje oczekiwania do możliwości, jakie stwarzają Ci warunki, z którymi się stykasz

Jeżeli nie jest możliwe zbudowanie dużego, wygodnego schronienia, ciesz się, że zbudowałeś małe. Jeżeli nie możesz przebierać w rozlicznych rodzajach naturalnej żywności, dziękuj opatrzności za to, że znalazłeś chociaż jedną rzecz, która nadaje się dojedzenia. Korzystaj z psychologii, żeby sobie pomóc. Bądź realistą - zadbaj o swoje wygody, ale nie przepracowuj się. Po co budować schronienie przypomina-

jące pałac, skoro potem padnie się w nim z wyczerpania. Nie rób jednak mniej, niż możesz zrobić.

7.    Jedz tylko to, do czego nie masz wątpliwości, że jest jadalne

Nie polegaj na próbach smakowych i nie eksperymentuj w inny sposób z nie znanymi Ci roślinami oraz innymi produktami, które wyglądają na jadalne. Jedyny sposób na to, żeby śmiało i bezpiecznie jeść, to nauczyć się rozpoznawać i przyrządzać rzeczy jadalne przed wyruszeniem w drogę. Jeżeli wydaje Ci się to zbyt trudne, nie powinieneś korzystać z naturalnej żywności.

8.    Traktuj każdą wodę tak, jakby była skażona

Nawet najczystsza, kusząca miłym chłodem woda może być zanieczyszczona. Nie da się tego stwierdzić na pierwszy rzut oka. Gotuj lub oczyszczaj każdą wodę - zwracaj szczególną uwagę na oznaki skażenia chemicznego, w trakcie bowiem gotowania stężenie toksycznych substancji może się zwiększyć.

9.    Twoje samopoczucie jest wprost proporcjonalne do stanu Twojego ogniska W jakimkolwiek byś był nastroju, jeżeli uda Ci się rozpalić ognisko, ulegnie on

poprawie. Gdy jednak nic z tego nie wyjdzie, poczujesz się jeszcze gorzej. Dlatego jeśli nie jesteś pewien, czy potrafisz rozniecić ogień w czasie deszczu, lepiej poczekaj, aż przestanie padać.

10.    Kiedy czerpiesz z przyrody to, co jest Ci niezbędne do życia, stosuj zasadę naturalnej selekcji. Postąpisz wtedy zgodnie z prawami natury

Weź słabego, a pozostaw silnego. Kiedy zbierasz żywność, zawsze powinieneś zostawić pewną liczbę najzdrowszych roślin, małży itp. w celu zachowania gatunku. Dzięki takiemu postępowaniu pozostają przy życiu osobniki zdrowe i silne, które mają największe szanse na przetrwanie, a więc na rozmnożenie się w przyszłości.

11.    Zabieraj ze sobą wyłącznie wspomnienia, pozostawiaj tylko ślady stóp Gdziekolwiek będziesz, staraj się minimalizować swój wpływ na naturalne środowisko i zawsze pozostawiaj miejsce, w którym obozowałeś w lepszym stanie, niż je zastałeś.

12.    Bądź sprawny, panuj nad sytuacją i nie poddawaj się nigdy

Każdą z opisanych w tej książce umiejętności i technik łatwiej jest opanować i doskonalić, jeżeli jest się sprawnym fizycznie. Pośród dzikiej przyrody czyha na wędrowca wiele nieprzewidywalnych zagrożeń i niebezpieczeństw. W konfrontacji z nimi Twoja sprawność fizyczna może okazać się ostatnią deską ratunku.

* * *

Zawarta w tej książce wiedza ma pomóc w osiągnięciu puszczańskiego mistrzostwa, pisząc ją jednak zakładałem, że znasz podstawowe zasady niesienia pierwszej pomocy. Jeżeli nie, to powinieneś ukończyć przyspieszony kurs, taki jaki organizuje np. Polski Czerwony Krzyż. Jednym z aspektów pierwszej pomocy, szczególnie ważnym w warunkach terenowych, jest zrozumienie, w jaki sposób wysokie i niskie temperatury oddziałują na Twój organizm.

15