Tęczowy Wąż 61
zarazy i śmierć. Jako androgyniczna postać miał łono, w którym miał umrzeć jeden z jego synów. Innym jego synem jest „mała/dolna tęcza” Amebe, totem podsekcji Djanama. Jego adwersarz — Adirminmin Mały Latający Lis (totem podsekcji Djangala) otrzymał od Angamunggi dwie kobiety Nangari za żony. Kiedyś odszedł, szukając dobrego kamienia na ostrze włóczni. W końcu, zrezygnowany dotarł do źródła Kimul/Gimbul (nad rzeką Fitzmaurice), skąd wyruszył polować na kangury. Tymczasem jego żony uciekły i ukryły się przed nim na wysokiej skale klifu. Znalazł je, one zaś rzuciły mu linę, która pękła. Spadł i połamał sobie kości. Kobiety obmyły się w słonych wodach u ujścia rzeki i uciekły do Angamunggi. Adirminmin złożył swe kości, również wykąpał się w słonej wodzie i ruszył w pościg. Kiedy próbował przejść rzekę, przypływ zmył go. Wściekły, znalazł bardzo ostry kamień na włócznię, zwany katamalga, dogonił kobiety. Zaśpiewał pieśń „Kawandi, kawandir i zatańczył ją sam, po czym zasnął. Po przebudzeniu odnalazł Angamunggi i przebił mu włócznią kręgosłup.
Tabela 1. Podział totemiczny u Murinbata
fratria |
wąż |
totem |
żywioł |
Kartjin |
Kunmanggur |
orzeł |
woda |
Tiwunggu |
Tjinimin |
jastrząb |
ogień |
Murinbata uznają Tęczowego Węża Kunmanggura za męskiego przodka obu moieties: dziadka ze strony ojca jednej — Kartjin (Orzeł) i ze strony matki drugiej — Tiwunggu (Jastrząb). Jego syn bądź, w innej wersji, siostrzeniec Djinnimin widząc kiedyś, jak jego własne siostry opuszczają obóz w Kimul w poszukiwaniu żywności i zmierzają nad morze i na wyspę Nganangur, poszedł za nimi i zaproponował im część swej zdobyczy. Kiedy do niego podeszły i poczęły spierać się, jaki rodzaj żywności powinien być na wspólnej uczcie: zebrane przez nie rośliny i ryby czyjego upolowane mięso, porozrzucał wszystko, co zebrały, rozpalił ognisko na znak wesela. Siostry, jak twierdzą pewne wersje, nie mogły rozpalić ognia, bo były ptakami, on zaś mężczyzną z fratrii Tiwunggu (tylko przedstawiciele tej fratrii w Czasie Snu potrafili rozpalać ogień) i zgwałcił je, łamiąc podwójnie zasady obcowania, ponieważ młodsza siostra była jeszcze niedojrzała (nie miała włosów łonowych), on zaś był świeżo po inicjacji i nie powinien w ogóle zbliżać się do kobiet. W innej wersji Murinbata63 Tjinimin był Nietoperzem, który zapragnął za żony zakazanych mu (jako należących do tej samej fratrii Kartjin)64 dwóch córek Kunmanggura — kobiet-
63 Zgodnie z przekazem Kianoo Tjeemairee, „właściciela” tego mitu. R. R o b i n s o n, The Feathered Serpent; the Mythological Genesis and Recreative Ritual of the Abońginał Tribes of the Northern Territory of Australia, Sydney 1956, s. 5-9.
64 Zależnie od wersji Tjinimin jest albo synem Kunmanggura, a więc należy do tej samej fratrii, albo jego siostrzeńcem i wtedy jest we fratrii opozycyjnej. Stanner podaje wersję, w której Kunmanggur jest Kartjin, a Tjinimin Tiwunggu.