ScannedImage 60

Tęczowy Wąż 63

w miejscu zwanym Kulleirindan, wyschniętej sadzawce i woda zaczęła w niej wzbierać. Podobnie w następnych billaboongach Kubbungo i Timindirridgee. Żona i córki próbowały go wyleczyć rozżarzonymi w ogniu kamieniami, ale kiedy zbliżały je do jego ciała, woda je zalewała. W Timindirridgee zostawił jedno ze swych jąder, które stoi odtąd jako głaz Walburr w pobliżu. Przy nim gromadzą się zarodki dzieci rjarit--rjarit. Tam też Kunmanggur zostawił swoją sieć kullai i flet. Dotarli w końcu do Tirribillim, miejsca, gdzie Victoria River wpada do morza. Usiadł przy głazie, który stał się czerwony od jego krwi i trzy dni bezskutecznie próbował zatamować jej upływ. W końcu Billeirin poszedł upolować kangura, w tym czasie cierpiący Kunmanggur zanurzył się w wodzie, by się ostatecznie przemienić i zabrawszy cały ogień ziemi w jednej żagwi począł zanurzać się, przywiązawszy ją do włosów. W ostatniej chwili, zanim zgasił go w morzu, Billeirin człowiek-Pustułka zdołał dobiec i rozrzucić ogień po trawie. Kunmanggur stał się prawdziwym Tęczowym Wężem, zaś jego rodzina zmieniła się w ptaki.

Zmieniający skórę wąż jest zwykle związany ze śmiercią i zmartwychwstaniem. W podanych mitach Tęczowy Wąż zostaje zabity niewinnie (wersja Murinbata) lub za seksualne molestowanie żon reprezentanta przeciwnej klasy czy fratrii: u Marithielów Węża Lerwina zabija Amanggal — przodek totemowy Latający Lis; uNangiomeri Adirminmin zabija Tęczowego Węża Angamunggi. Antagoniści należą do różnych podsekcji klas matrymonialnych wyznaczanych przez stosunki brata żony i męża siostry lub do różnych fratrii. Tjinimin w jednej z wersji mitu Murinbata nie tylko łamie zakaz poślubiania kobiet z własnej fratrii (.Kartjin), ale odbywa stosunek z własnymi siostrami, które w dodatku mają menstruację, krew menstruacyjna go podnieca⁶⁵. „Można przypuszczać, że seksualno-małżeńskie postępowanie bohatera zawsze narusza egzogamię i wykazuje tendencje do incestu, niemniej głównym, niezmiennym elementem nie jest zemsta za porwanie kobiet lub za związki kazirodcze, lecz incest z jednej strony izabójstwo Tęczowego Węża — z drugiej”, pisze o incestualnym konteście mitu Mieletinski⁶⁶.

Istotna dla zrozumienia mitu jest więc ostatnia kolumna tabeli 2, opisująca rezultat konfliktu: dalsze losy Tęczowego Węża (TW) i jego Adwersarza (A). Główny bohater, w jakiejkolwiek postaci by nie występował, ostatecznie przybiera postać Tęczowego Węża, żyjącego w zbiornikach wodnych. Zraniony śmiertelnie wbitą w plecy włócznią, do której starannie dobiera się kamienny grot, symbolicznie odpowiada zranionemu w obrzędach inicjacyjnych penisowi. W dwóch wypadkach mamy w tekście odwołanie do subincyzji i do przewiercenia przegrody nosowej, a więc do dwóch operacji inicjacyjnych. W micie Murinbata jego długiemu konaniu towarzyszą zwykłe w przypadku herosów Czasu Snu wypadki, związane z kształtowaniem odpowiednich elementów krajobrazu.

⁶⁵    W. E. H. S t a n n e r, op. cits. 241.

⁶⁶    E. Mieletinski, Poetyka mitu, Warszawa 1981, s. 295.