skanowanie0003 (120)

dziesiątych i wczesnych sześćdziesiątych nastąpił zwrot. Coraz większe zanieczyszczenie środowiska, wyniszczenie wielu gatunków ptaków oraz ryb przyczyniło się do ograniczenia zastosowania DDT. Obecnie na całym świecie istnieją tylko trzy wytwórnie DDT (USA, Francja, Indie). Związek ten jest stosowany teraz tylko w krajach rozwijających się (głównie Indie), a ze względu na skutki ekologiczne (wysoka persystencja i zdolność do biomag-nifikacji, tj. narastania w łańcuchu pokarmowym) w krajach rozwiniętych został zastąpiony innymi pestycydami. W Polsce zakaz stosowania preparatów zawierających DDT w rolnictwie wydano w 1973 roku.

10.6.2.2. Wchłanianie, metabolizm, wydalanie

Dla większości ludzi, oprócz producentów i aplikatorów pestycydów, praktycznie jedynym źródłem wchłaniania DDT jest pożywienie. Wchłanianie mikrogramowych ilości DDT w przewodzie pokarmowym jest praktycznie całkowite (100%).

W ustroju DDT jest początkowo dość równomiernie rozprowadzany w różnych tkankach; we krwi mimo istnienia w osoczu rozproszonej (zawieszonej) fazy lipidowej (chylomikrony), DDT występuje głównie w formie związanej z białkami (faza wodna).

U ludzi DDT jest metabolizowany wolno, dlatego też ulega znacznej kumulacji ustrojowej, zwłaszcza w tkance tłuszczowej. Biotransformacja DDT biegnie dwoma równoległymi szlakami, z których jeden prowadzi bezpośrednio do DDE i polega na odchlorowodorowaniu. Reakcja odłączenia HC1 jest katalizowana przez enzym dehydrochlorinazę DDT (dichloro-difenylotrichloroetanu, rys. 10.1). Powstały metabolit DDE (dichlorodifenylo-

DDD

Metabolizm DDT

10. PESTYCYDY