skanowanie0003 (122)

odgrywa dominacja islamu, w jego różnych odłamach; niemniej jednak republiki azji centralnej prowadzą zlaicyzowaną politykę wewnętrzną

kierunki polityki zagranicznej państw regionu należy rozpatrywać także w kontekście ścierania się wpływów mocarstw świata w tej części azji. walory ekonomiczne (zasoby surowców, w tym ropy naftowej) oraz geostrategiczne (możliwość kontrolowania basenu oceanu indyjskiego) sprawiają zainteresowanie usa i federacji rosyjskiej azją centralną, zaznacza się również obecność unii europejskiej jako wspólnoty międzynarodowej.

byle republiki związkowe zsrr, które po 1991 roku uzyskały niepodległość, nie utraciły wszystkich swoich powiązań z federacją rosyjską, są to przede wszystkim zależności ekonomiczne, federacja rosyjska jest głównym partnerem handlowym pięciu republik azjatyckich, we wszystkich z nich mieszka ludność rosyjska, ważnym czynnikiem utrzymującym zależność od dawnego zsrr jest powiązanie elit politycznych państw środkowoazjatyckich z elitami rosyjskimi, nie bez znaczenia pozostają więzi instytucjonalne w postaci wspólnoty niepodległych państw, co prawda, nie wszystkie państwa regionu uczestniczą w całości struktur wnp, jednak wspólnota odgrywa istotną rolę w kształtowaniu polityki wewnętrznej i zewnętrznej tych państw, ich stopień zależności od federacji rosyjskiej jest zróżnicowany, najsilniej związki te dotyczą tadźykistanu. pozostałe republiki deklarują samodzielność w dziedzinie polityki zagranicznej, turkmenistan realizuje ideę pozytywnej neutralności, oznaczającą wieczysty, pozytywny i konstruktywny model zachowania państwa w dziedzinie pokoju, stabilności i współpracy międzynarodowej, mimo pozostawania w strukturach wnp władze turkmenistanu zdecydowały się na zaprzestanie współpracy z rosyjskimi wojskami pogranicza i podjęły się samodzielnej ochrony swych granic, neutralność w dziedzinie wojskowo-nukłearnej ogłosiły również władze kirgistanu. podobnie samodzielną politykę zagraniczną prowadzi kazachstan, mimo pozostawienia na jego terytorium dawnych sowieckich poligonów wojskowych i zależności ekonomicznej, nastąpiło nawiązanie współpracy z usa i Chinami, obok formuły polityki integracji, czyli kontynuacji współpracy w ramach wnp, podjęto starania o rozluźnienie zależności od federacji rosyjskiej.

w Uzbekistanie natomiast, podobnie jak w turkmenistanie, dostrzegalne jest zaangażowanie państw muzułmańskich, dotyczy to zwłaszcza arabii saudyjskiej, iranu oraz turcji.

7