skanowanie0004 (72)

V. Zaburzenie przetwarzania informacji przez lewą półkulę mózgu

Podczas diagnozowania wczesnych zaburzeń komunikacji językowej obserwowane są trudności w przetwarzaniu informacji linearnych, sekwencyjnych -lewopółkulowych. Tabela nr 1. ukazując główną przyczynę braku opanowania systemu językowego przez dzieci z alalią, afazją dziecięcą, afazją oraz alalią z komponentem ze spektrum autyzmu pozwala unaocznić podstawowy nurt terapii -ćwiczenia stymulujące aktywność lewej półkuli mózgu⁹.

Tab. 1. Etiologia zaburzeń komunikacji językowej u dzieci

Rodzaj zaburzeń	Etiologia
ALAL1A	Zaburzenia funkcji lewej półkuli mózgu.
AFAZJA DZIECIĘCA	Wczesne uszkodzenie struktury lewej półkuli mózgu, powodujące zaburzenie funkcji,
AFAZJA U DZIECI	Uszkodzenie struktury lewej półkuli mózgu, powodujące wtórne zaburzenie funkcji.
ALALIA Z KOMPONENTEM SPEKTRUM AUTYZMU	Zaburzenia funkcji lewej półkuli mózgu połączone z uszkodzeniem neuronów zwierciadlanych.

Uszkodzenie struktury lub zakłócenie funkcjonowania lewej półkuli mózgowej prowadzi do zaburzenia zdolności określania następstwa bodźców akustycznych, oraz innych (wzrokowych, ruchowych, proprioceptywnych, dotykowych, węchowych, smakowych), wymagających przetwarzania linearnego i sekwencyjnego. Dla rozwoju funkcji poznawczych najistotniejsze są te ćwiczenia językowe, które uruchamiają dekodowanie i kodowanie sekwencyjne. Należy pamiętać, że prawa półkula nigdy nie jest zdolna do przetwarzania informacji językowych tak dobrze, jak lewa, nawet jeśli przejmie te funkcje bardzo wcześnie¹⁰.

VI. Terapia neurobiologiczna

Terapia neurobiologiczna, jako program stymulacji dla wszystkich dzieci z zaburzeniami funkcji i struktury lewej półkuli mózgu, uwzględnia wszystkie funkcje poznawcze człowieka, zakładając ich wzajemny wpływ na przetwarzanie i przechowywanie informacji. Opiera się na założeniu, że dziecko musi być aktywne, samodzielnie działać, by mogło gromadzić doświadczenie i budować język.

Stymulacja opiera się na mechanizmach neuroplastyczności mózgu, czyli zmianie reprezentacji korowych w wyniku doświadczeń".

Terapia neurobiologiczna obejmuje:

1.    Terapi ę słuchową

2.    Manualne Torowanie Głosek® - MTG

3.    Terapię funkcji wzrokowych

⁹    J. Cieszyńska, 2011, Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych. Metoda krakowska, Kraków

¹⁰    W. Budohoska. A. Grabowska, 1994, Dwie półkule jeden mózg, Warszawa

¹¹J. Cieszyńska, 2011, Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych. Metoda krakowska, Kraków

4.    Dokonanie wyboru dominującej ręki

5.    Stymulację zabawy

6.    Stymulację lewej półkuli mózgu

7.    Terapię zachowań społecznych

8.    Stymulację funkcji motorycznych

9.    Stymulację przetwarzania bodźców smakowych, zapachowych i dotykowych

10.    Sty mulacj ę pamięci

11.    Ćwiczenia kategoryzacji i myślenia przyczynowo-skutkowego

12. "Wczesną nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną i programowane kształtowanie systemu językowego

Logopeda uczy rozumieć mowę i mówić, ale nie tylko „leczy” komunikację, przede wszystkim wpływa na ogólny rozwój dziecka. Największym problemem osób z zaburzeniami rozwojowymi stają się odmienności funkcjonowania społecznego spowodowane brakiem komunikacji. Trudności w formowaniu się funkcji poznawczych tych osób są konsekwencją zakłócenia procesu nabywania języka jako narzędzia opisywania i rozumienia świata oraz formowania się tożsamości. Należy szeroko rozumieć zakres działań logopedy, nie tylko jako ortofonika, ale kogoś, kto kształtując język formuje myślenie. To właśnie braki w systemie językowym utrudniają dzieciom zdobywanie wiedzy. Terapeuta, budując język, uczy jednocześnie rozumienia świata.

Bibliografia:

Budohoska W., Grabowska A., 1994, Dwie półkule jeden mózg,

Cieszyńska J., 2011, Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych. Metoda krakowska, Kraków.

Gadamer H-G., 1993, Prawda i metoda, Kraków.

Starowicz A., Brochwicz K., 2005, Neurologia i Neurochirurgia Polska nr 39, s. 372-379 Springer S. P., Deutsch G., 1998, Lewy mózg, prawy mózg - z perspektywy eurobiologii poznawczej, Warszawa.

Wianecka £., 2009, Słucham i uczę się mówić, Kraków.

Zarębina M., 1973, Rozbicie systemu językowego w afazji (na materiale polskim), Wrocław.

11