zwężeń, zamknięciu ubytku przegrody międzykomorowej. Niekiedy konieczne jest leczenie angioplastyką tętnic płucnych lub przy użyciu stentów, zakładanych do tętnic płucnych w przypadku zwężeń.
Jest to rzadko występująca, ale bardzo ciężka sinicza wada wrodzona serca, w której, jak wynika z nazwy, nie ma drożności pomiędzy drogą odpływu prawej komory a pniem płucnym. Prawa komora i zastawka trójdzielna zazwyczaj są hipoplastyczne. Życie noworodka zależy od utrzymania drożności przewodu tętniczego prostaglandyną E,, zapewniającego dopływ krwi do płuc.
Zaburzenia hemodynamiczne charakteryzują się bardzo wysokim ciśnieniem w hipoplastycznej prawej komorze, z której nie ma odpływu krwi do tętnicy płucnej oraz do lewej komory wobecf zachowanej ciągłości przegrody mię-dzykomorowej. Powoduje to nieprawidłowy przepływ wieńcowy, polegający na połączeniach między prawą komorą a tętnicami wieńcowymi (sinusoidy), a także niedotlenienie mięśnia sercowego.
Objawy kliniczne pod postacią sinicy, duszności, kwasicy metabolicznej, niewydolności serca z powiększeniem i tętnieniem wątroby mogą występować już od okresu noworodkowego. Szmer w sercu zależy od drożnego przewodu tętniczego i/lub niedomykalności zastawki trójdzielnej.
W badaniu radiologicznym klatki piersiowej stwierdza się powiększenie, prawej komory j prawego przedsionka, zmniejszony lub zwiększony przepływ płucny, gdy jest drożny przewód tętniczy.
W zapisie EKG są cechy przerostu prawej komory i prawego przedsionka.
Badanie echokardiograficzne i metodą Dopplera uwidacznia budowę prawej komory, zastawki i pnia płucnego, prawej i lewej tętnicy płucnej, czynflÓŚćTza-stawki trójdzielnej oraz niekiedy istnienie sinusoid.
Cewnikowanie serca i badanie angiograficzne wykazują wysokie ciśnienie w prawej komorze i uwidaczniają sinusoidy. Podczas cewnikowania serca wykonuje się zabieg Rashkinda (atrioseptostomię balonową) w celu wytworzenia ubytku przegrody międzyprzedsionkowej, co powoduje odpływ krwi z przeciążonego prawego przedsionka do lewego.
Leczenie tej wady jest wieloetapowe. Po pierwsze trzeba-utrzymaó drożność przewodu tętniczego przy użyciu prostaglandyny E,. Następnie wykonuje się zespolenie systemowo-płucne lub chirurgiczną walwulotomię zastawki tętnicy płucnej, a czasem stosuje się obie metody jednocześnie. W niektórych przypadkach udrażnia się zastawkę tętnicy płucnej przezcewnikowo technika laserowa lub za pomocą fal o częstotliwości radiowej, niekiedy z następową plastyką balonową. Ryzyko powikłań po zabiegu jest jednak wysokie. Korekcja anatomiczna wady jest niemożliwa, jeżeli utrzymuje się niedorozwój prawej komory. Sto-
266