skanowanie0058 (20)

Dostrzeganie zdarzeń krytycznych 61

wyszukać coś bardziej konkretnego; spróbuję zająć się definiowaniem niektórych pojęć zawartych w treści naszych zajęć, jak ideologia, kultura.

Opis ten jest rezultatem lektury i uogólnienia wniosków podanych w artykule na moje zajęcia. Warto zwrócić uwagę, jak przenosić ogólną ideę (czynnik społeczny pośredniczący w uczeniu się) z lekcji fizyki w szkole na kurs historii myśli społecznej na uniwersytecie. Jak wspomniałem wcześniej, podejście takie niesie z sobą pewne trudności, a mimo to nadaje się jako bardzo prosty i skuteczny sposób inicjowania systematycznej obserwacji i zmian w postępowa n i u nauczyciela.

Od refleksji do zdarzenia

Wszystkie dotychczas prezentowane zdarzenia najpierw były zapisane, potem analizowane. Często wszakże dochodzimy do jakichś wniosków, nie sporządziwszy opisu żadnego wchodzącego w grę zdarzenia. Owszem, zdarzenia miały miejsce, ale wszystkie rozpłynęły się w ogólnym odczuciu ich sensu. Jak wspominałem, omawiając przypadek Marysi, wiecznie chcącej czegoś od nauczycielki, okazuje się często, że działamy, opierając się na wartościowaniu, nie na faktach. Powinniśmy zatem zbadać nasze postępowanie, by wyszukać w nim dane, które potwierdziłyby, zmodyfikowały lub podważyły nasze przekonania. W tym celu trzeba wybrać drogę od wniosku do danych, nic zaś odwrotnie, a to po części, by podbudować nasze stanowisko faktami, i po części, ponieważ należy nieustannie weryfikować wnioski w świetle nowych danych i ponownie analizować dane. Tego rodzaju dwustronne związki między tym, co się właśnie wydarza, a zdarzeniem krytycznym pokazuje rysunek 1.

Kolejny zapis jest typowym przykładem oceny, dokonanej mimo że nic się nie wydarzyło.

Zdarzenie 14. Etykietowanie

Dlaczego leniu samemu nauczycielowi powierza się opiekę nad uczniami uczącymi się wolniej od innych i zadanie prowadzenia grup wyrównawczych? Wiem, że kierownictwo zrobi wszystko, byle tylko oszczędzić pieniędzy, ale ciekaw jestem, jak jest to postrzegane przez uczniów, rodziców i nauczycieli. Jest to wskazówka dla uczniów pochodzących z rodzin nie mówiących po angielsku, że są w jakiś sposób mniej zdolni od swych jednojęzycznych kolegów.

Nauczycielka spytana, czy były jakieś zdarzenia, które wskazałyby odpowiedź, nic umiała przytoczyć żadnego, potem jednak usłyszała, jak uczeń spytał kolegę, czy jest „głupolem”, ponieważ spotkali się w grupie wyrównawczej. Spostrzeżenie to nie tyle odpowiada na postawione już pytanie, ile pozwala sformułować inne: czy zwyczaj wydzielania dzieci wymagających