1
Na rys 5.1 przedstawiono obieg dokumentacji w fazie ofertowej, pozwalający na obiektywny wybór producenta zamawianej formy i zapewniający spełnienie stawianych mu zadań.
producent wyrobu
producent form
ZAPYTANIE OFERTOWE
(załącznik 1)
NIE
Zamówienie
T-
' TAK
AKCJA
OFEftTOWA
i |
Potwierdzenie oferty | |
1 1 |
KALKULACJA OFERTOWA (załącznik 3) | |
i |
KARTA INFORMACYJNA (załącznik 2) | |
i wybĄr |
WYKONAWCY
I
Rys. 5.1 Obieg dokumentacji w fazie ofertowej
(Załącznik 1)
Zapytanie ofertowe jest dokumentem wyjściowym, w którym zleceniodawca formułuje wymagania stawiane formie i potencjalnemu wykonawcy. Na tej podstawie możliwe jest racjonalne porównanie otrzymanych ofert.
W zapytaniu sformułowane zostają podane niżej podstawowe informacje wstępne (dane) i żądania dotyczące wyrobu i wielkości produkcji oraz zakresu umowy. Zdarza się, że zapytanie zawiera szkice obrazujące schemat koncepcji formy, ewentualne wkładki wymienne, schematy chłodzenia wybranych elementów itp.
Wyrób. Oprócz ogólnych danych dotyczących wyrobu określa się postać dokumentacji i wyjściowe zalecenia technologiczne. Bardzo ważne jest stwierdzenie, że podstawą budowy formy i jej odbioru jest dokumentacja produkcyjna wyrobu, a nie konstrukcyjna (patrz rozdział 7.1.2)
Zakres umozwy. Jeśli dokumentacja zostanie dostarczona w postaci rysunku tradycyjnego, może okazać się konieczna transformacja go do 3D i odwrotnie, gdyż ismieją jeszcze narzędziownie (warsztaty), które nie stosują technik komputerowych.
r
Ważne jest to, kto formułuje warunki techniczne wykonania formy (specyfikację). Jeśli specyfikacja jest od razu dostarczona przez zleceniodawcę jako zapytanie ofertowe, to ona jest wówczas podstawą do podejmowania dalszych decyzji i wykonania szczegółowej kalkulacji formy. W tym przypadku narzędziownia nie odpowiada już za rozwiązania techniczne formy, ale bierze pełną odpowiedzialność za spełnienie -wymagań strony zlecającej. Jeśli warunki techniczne opracowuje wykonawca i przedstawia je do zatwierdzenia, to ma znacznie większy zakres swobody wyboru rozwiązania technicznego i technologii wykonawstwa — pod warunkiem, że spełni założenia zapytania ofertowego.
Na podstawie dokumentacji wyrobów potencjalny wykonawca wykonuje ocenę technolo-gicspości. W ten sposób zmniejsza — ale nie usuwa - ryzyko konieczności wielu poprawek formy dopiero po próbach. Z tego samego powodu zleceniodawcy coraz częściej wymagają zastosowania symulacji przepływu, chłodzenia, a zwłaszcza wielkości skurczu w różnych miejscach gniazda formy (patrz rozdział 7.2.1).
Jednym z podstawowych problemów technologiczności jest nadmierna liczba wymiarów' tolerowanych i żądanie nieosiągalnych dla wyrobów1 z tworzyw sztucznych odchyłek wymiarów tolerowanych. Błędem jest stosowanie niesymetrycznych tolerancji na rysunku wyrobu, jeśli jednocześnie model wyrobu jest wykonany w wymiarach nominalnych. Model jest podstawą wykonania gniazda formy i musi być wówczas zmodyfikowany na wymiar średni (leżący w środku pola tolerancji).
Wymagania użytkowe i estetyczne, wpływające na budowę układu wlewowego i budowę gniazda. Mogą być np. konieczne dodatkowe ustalenia dopuszczające występowanie na powierzchniach pierwszoplanowych śladów po segmentach formujących, tulei wlewTowej itp.
Wymagania produkcyjne. Żądania gwarancji dla formy są często określone odgórnie, jeśli zamawiający jest poddostawcą. Do standardowych gwarancji dla form produkcyjnych zalicza się:
• Trwałość — ok. 1 min cykli, ale każda branża ma swoje specyficzne wymagania.
• Termin przekazania formy — wynika z zobowiązań kooperacyjnych i informuje o tym, jak pilna jest realizacja inwestycji. Przy zatwierdzaniu oferty można określić czas wykonania formy lub zagwarantować dotrzymanie terminu, pod warunkiem podpisania umowy w określonym czasie.
• Sposob pracy formy — wr zasadzie wszystkie forny produkcyjne są obecnie dostosowane do pracy automatycznej. Zastosowanie robotów może uprościć budowę formy, np. przez eliminację wypychaczy lub skrócenie drogi ich działania. Cykl półautomatyczny jest stosowany wtedy, gdy zakłada się ręczne wyjmowanie wypraski.
• Określenie czasu cyklu — wymagane przy formach do produkcji z bardzo dużą wydajnością. Na czas cyklu składa się czas chłodzenia zależny od formy oraz w' zasadzie
31