- układ nerwowy złożony z jednej pary zwojów mózgowych i 4 pni nerwowych
- noga słabo wykształcona
- rozdzielnopłciowe (osobniki męskie i żeńskie mają 2 pary gonad na stronie brzusznej)
- brak narządów kopulacyjnych i zapłodnienie jest zewnętrzne
- żyją na dnie głębokich mórz i oceanów
- ciało niesymetryczne, z wyróżnioną głową, noga przystosowana do pływania lub pełzania
- muszla jednolita różnego kształtu (niekiedy dwuklapowa lub uwsteczniona)
- narządy oddechowe: skrzela-ktenidia (parzyste) bądź płuco
- serce zbudowane z komory i 2 przedsionków
- rozdzielnopłciowe bądź obojnakie
- lądowe i wodne (także formy pasożytnicze: np.: rodzina: Entoconchidae)
- może występować visceropallium (worek trzewiowy połączony z płaszczem)
- występuje proces skręcania narządów wewnętrznych (torsji)
- skorupka (muszla): szczyt ( apex), skręty ( ) i ujście muszli (apertura
lub ostium); muszla może być prawo lub lewoskrętna (skręcenie muszli jest
cechą stałą choć mogą występować pewne anomalie np.: lewoskrętne winniczki {Helix pomatia)
- wieczko ( operculum) występuje u niektórych gatunków i służy do zamykania
muszli, innym tworem jest tak zwana zakrywka (< ), która służy do
czasowego zamykania muszli podczas niekorzystnych warunków środowiska i jest nie połączona z ciałem ślimaka
- gruczoł hypobranchialny jest odpowiedzialny za wydzielanie dużej ilości śluzu i mieści się w jamie płaszczowej
- występuje gruczoł wątrobowo-trzustkowy ( )
- układ wydalniczy tworzy nerka ( nephridium)
Prosobranchia - Przodoskrzelne
- skrzelą i przedsionki leżą przed komorą serca
- muszla czapeczkowata spiralnie skręcona
- występuje wieczko przyrośnięte do tylniej części nogi
- rozdzielnopłciowe
- żyją głownie w morzu, w Polsce ok. 20 gat.
- najstarsza grupa spośród Gastropoda (znane od dolnego kambru)
Pulmonata - Płucodyszne
- muszla spiralnie zwinięta rzadko uwsteczniona, czapeczkowata
- brak skrzeli (czasem występują skrzela wtórne)
- jama płaszczowa silnie unaczyniona, pełni funkcje płuca
- jama płucna umieszczona przed sercem
3