130
MAŁGORZATA DURYDIWKA
określono stopień atrakcyjności kulturowej poszczególnych gmin. Efektem jest mapa prezentująca przestrzenne zróżnicowanie atrakcyjności kulturowej (ryc. 1).
Co decyduje o atrakcyjności kulturowej obszarów wiejskich obu analizowanych powiatów? W kształtowaniu atrakcyjności kulturowej obu powiatów dominującą rolę odgrywają obiekty kultury materialnej, wśród których zdecydowanie największe znaczenie - podobnie jak w przypadku całej Polski - mają obiekty architektury sakralnej. Na terenie powiatu gorlickiego znajdują się 53 zabytkowe obiekty sakralne. W powiecie sokolskim obiektów takich jest 30.
Obiekty sakralne Dwory, pałace Muzea, skanseny Zabytki przemysłowe Zabytkowe cmentarze Inne zabytki
I powiat gorlicki
; powiat sokolski
Ryc. 2. Liczba obiektów kultury materialnej na obszarach wiejskich powiatów gorlickiego i sokólskiego. Źródło: opracowanie własne.
Obiekty sakralne występujące na terenie powiatu gorlickiego (29 cerkwi, 22 kościoły, 1 dzwonnica i 1 synagoga) są przede wszystkim efektem ścierania się dwóch kultur - tzw. pogórzańskiej1 i łemkowskiej. Stąd też w południowej części powiatu gorlickiego (gminy Sękowa i Uście Gorlickie), a więc w regionie osadnictwa łemkowskiego zaznacza się wyraźna dominacja cerkwi wśród zabytkowych obiektów sakralnych (gmina Sękowa: 2 kościoły i 9 cerkwi; gmina Uście Gorlickie: 5 kościołów i 17 cerkwi). Cerkwie łemkowskie reprezentują różne style i tendencje architektoniczne (Piecuch 2005):
Nazwa Pogórzanie funkcjonuje współcześnie dla określenia ludności polskiej osiadłej na północ od gór Beskidu Niskiego. Wprowadził ją znany regionalista tego terenu - Adam Wójcik (Piecuch 2005).