pfenieaiony sprzęt jest jednak na wyposażeniu służby zdrowia (najczęściej zespołów kare-tesakowych, przychodni POZ i specjalistycznych, izby przyjęć szpitali). Jeżeli nie mo-Ł się nim posłużyć wykorzystujemy w tym celu środki podręczne, np.: gałęzie, rurki, de-■fc. bski i tym podobne przedmioty. W ostateczności przy całkowitym braku materiałów Ib snseruchomienia prowizorycznego, możemy w przypadku obrażenia kończyny dolnej, psscj szynę wykorzystać kończynę zdrową, przywiązując do niej kończynę chorą. Jeżeli ^^kdzeniu uległa kończyna górna najprostszym unieruchomieniem prowizorycznym będzie Hp^da^jiiB.(przybandażowanie) jej do tułowia. W przypadku podejrzenia złamania w obrę-
ozy miednicy naieży chorego przytomnego ułożyć w pozycji na plecach, na fczach lub np.: drzwiach, deskach z wałeczkami pod okolicę Iordozy szyjnej i lędźwiowej Laz przymocować głowę, tułów, miednicę i kończyny dolne do przedmiotu, na którym został ■•żony pacjent, za pomocą bandaży, pasków, taśm.
■■raga! W przypadku obrażenia kończyn, zakładając unieruchomienie na czas transportu ■rieży przestrzegać zasad podanych przez Potta:
■ przy złamaniu trzonu kości długiej należy unieruchomić co najmniej dwa sąsiednie stawy,
i * przy złamaniu w obrębie stawu należy unieruchomić kości tworzące ten staw.
Ihraga!
■ Jeżeli stwierdzamy zniekształcenie kończyny, złamanie należy unieruchomić bez żadnych uprzednich prób repozycji w takim ustawieniu, w jakim kończyna znajduje się po wypadku.
* Jedynym odstępstwem od tej zasady jest stwierdzenie braku tętna na obwodzie poniżej miejsca złamania. Ale nawet wtedy odprowadzenia złamania powinien dokonać fachowy pracownik służby zdrowia.
■ W przypadku używania do unieruchomienia materiałów prowizorycznych należy obłożyć je wcześniej (jeżeli to oczywiście możliwe) miękkim materiałem (lub watą, gazą), aby nie uciskały bezpośrednio na części miękkie, występy kostne i miejsca
K powierzchownego przebiegu nerwów (strzałkowego, promieniowego).
■ Podać środek przeciwbólowy — najlepiej drogą parenteralną (injekcja domięśniowa lub Kdpżylna) ewentualnie także antybiotyk, gdy udzielamy pomocy choremu ze złamaniem ^^pnrtym.
■ Podłączyć kroplówkę z płynem (krystaloidy: roztwór 0,9% NaCl, płyn wieloelektrolito-1 wy - PWE, płyn Ringera).
81