ćwiczenie 21 167
B Czas tl narastania napięcia na kondensatorze od wartości UG do wartości Uz fest znacznie dłuższy od czasu t2 jego opadania od wartości Uz do UG, ponieważ stała czasowa obwodu I (ładowania kondensatora) jest znacznie większa od sta-Bpczasowej obwodu II (rozładowania kondensatora). Decyduje o tym wartość pzystancji R, która jest znacznie większa od rezystancji wewnętrznej neonówki. Korzystając z zależności (21.9) i (21,15), można wyznaczyć czasy f, i t2:
ćwiczenie 21 167
U
Rys. 21.4. Wykres drgań relaksacyjnych
t =i?Cln
e-ug
E — Uz
(21.16)
(21.17)
gdzie RNjest rezystancją neonówki.
Okres drgań relaksacyjnych jest równy T=tx +12. Z powodu zależności tx»f2 można przyjąć, że T= tv a zatem:
T = RC ln
e-ug
E~UZ
(21.18)
Układ pomiarowy składa się z dwóch podstawowych części generatora drgań relaksacyjnych, którego schemat omówiono w punkcie 21.1 i przyrządu umożliwiającego pomiar okresu lub częstotliwości drgań. Schemat montażowy generatora (rys. 21.5) umożliwia zamianę rezystora R i pojemności C. Zmiany tej dokonujemy przez różne ustawienia przełączników Pv P2, Py Przełącznik Px umożliwia włączanie kolejnych rezystorów o znanych wartościach rezystancji. Przełącznik P2 dokonuje wyboru jednego z kilku kondensatorów o różnych, ale znanych wartościach pojemności. Z kolei P3 w położeniu (1) podłącza kondensatory o znanych pojemnościach, zaś w położeniu (2) - kondensator o nieznanej pojemności Cx.