skanuj0038 (34)

46

ne do nauk społecznych, mianowicie: filozofia, socjologia, psychologia, prakseologia i inne.

Istota, racjonalnego gospodarowania jest dokonywanie najbardziej
korzystnych (optymalnych) wyborów przy podejmowaniu decyzji w za-	?
kresie celów społeczno-gospodarczych oraz środków i sposobów ich	I s
realizacji.

Ogólnych wskazówek do dokonywania najbardziej korzystnych rozwiązań w procesie gospodarowania dostarcza, opracowana przez Oskara Langego, tzw. zasada racjonalnego gospodarowania. Może być ujmowana dwojako, mianowicie:

-jako zasada największego efektu lub, jako zasada najmniejszego nakładu środków.

Zasada największego efektu stwierdza, ze należy lak postępować, aby przy danym nakładzie środków otrzymać maksymalny stopień realizacji celu. Z kole: zgodnie z zasadą najmniejszego nakładu realizacja założonego celu powinna sic dokonać przy minimalnym nakładzie środków (zasada oszczędności środków).

Oba warianty postępowania są równoważne, czyli zapewniają taki sam rezultat. natomiast ich połączenie prowadzi do sprzeczności, logicznej niedorzeczności.

W okresie funkcjonowania gospodarki centralnie planowanej żadna z. kor.- \ cepcji racjonalności nie miała warunków do zaistnienia. Przyczyną były anor- i maine reguły gry ekonomicznej i koncepcja racjonalności była w tym systemie j Utopią.

Odnosząc uzyskiwane z działalności gospodarczej efekty do ponoszonych ; nią nakładów (czy też nakłady do efektów) określamy ekonomiczną efektywność gospodarowania. Spośród różnych wariantów danej decyzji, najbardziej efektywny ekonomicznie jest oczywiście ten, w którym stosunek efektów e; j nakładów jest najwyższy lub stosunek nakładów do efektów jest najniższy.

Mówimy, że racjonalność jest środkiem prowadzącym do celu. a celem ryz jest efektywność ekonomiczna.

Narzędziem realizacji zasady racjonalnego gospodarowania jest rachunci | ekonomiczny.

Rachunek ekonomiczny jest to sposób mierzenia nakładów i efektów działalności gospodarczej, który sprzyja podejmowaniu optymalnych decyzji, zmierzających do maksymalizacji efektów.

Rachunek ekonomiczny jest narzędziem wyboru najbardziej cfcklywnvfll rozwiązań spośród wszystkich możliwych.