skanuj0071

146 Resocjalizacja przestępców seksualnycfl

•    na podstawie tak szerokich danych umożliwia wyodrębnienie naji bardziej w danym przypadku istotnych czynników kazirodztwa i skupie! nie oddziaływań psychokorekcyjnych na tych aspektach, które w najwyżl szym stopniu mogą działanie tych czynników zneutralizować;

•    umożliwia resocjalizowanemu przestępcy zrozumienie patologie:! nych mechanizmów tkwiących w rodzinie (aktualnej i pochodzenia), abjl mógł konsekwentnie działać w kierunku zmiany wadliwych i patogen! nych stosunków interpersonalnych we własnej rodzinie;

•    może być stosowany do różnych sytuacji, rodzajów rodzin i wszystł kich postaci klinicznych kazirodztwa, jest więc bardzo elastyczny.

Terapia według tego modelu przebiega w trzech etapach.

Etap I - tworzenie warunków do zmiany. Jest to oczywiście najważ! niejszy eap terapii, trwa z reguły od 4 do 6 miesięcy. Przez ten okres każ! demu członkowi rodziny trzeba zaszczepić przekonanie o konieczności zmiany jego dotychczasowego postępowania, a nade wszystko zmiany! w stosunku do zachowania głównego sprawcy, a jemu - o konieczności! przewartościowania oceny własnych postępków. W czasie tej pierwszej i fazy terapii należy u wszystkich członków rodziny poszerzyć w zasadniczy 1 sposób świadomość spełnianej roli oraz konsekwencji własnych działań. 1 Należy przede wszystkim przekonać ich o tym, że:

•    zmiany są konieczne i możliwe do przeprowadzenia,

•    zmiany te są z jednej strony trudne do osiągnięcia, a z drugiej mogą J okazać się nietrwałe,

•    zaszczepić na trwałe elastyczność w ocenie zachowania własnego 1 i innych członków rodziny, zwłaszcza elastyczność w zakresie układów j i zależności wewnątrzrodzinnych,

•    bez względu na stopień potępienia czynów poszczególnych człon- ] ków rodziny, każdy z nich musi cieszyć się szacunkiem i zrozumieniem ze ; strony pozostałych domowników, inaczej nie może być mowy o skuteczności terapii rodziny.

Etap II - inicjowanie nowych, pozytywnych możliwości. Te etap trwa przeciętnie jeden rok. Jest to czas bardzo intensywnej pracy zarówno z poszczególnymi członkami rodziny w ramach konsultacji i indywidualnych sesji terapeutycznych, jak i z całą rodziną w ramach spotkań grupowych. Terapeuta musi w tym czasie ukazać nowe, pozytywne modele związków interpersonalnych w rodzinie, przekonać o sensowności takiego postępowania każdego z członków rodziny oraz - co najważniej-ize - nauczyć każdego z nich poprawnego spełniania nowej, pozytywnej roli zarówno wobec sprawcy, jak i w stosunku do pozostałych członków rodziny. W ramach tego etapu terapii organizuje się często osobno sesje dla współmałżonków, zarówno w celu wykazania im nieprawidłowości w ich dotychczasowych praktykach w zakresie kontaktowania się zarówno między sobą, jak i z pozostałymi członkami rodziny, nauczenia ich odpowiednich i elastycznych, a tym samym bardziej efektywnych sposobów porozumiewania się i pełnej satysfakcji form współżycia seksualnego, w celu zlikwidowania najbardziej podstawowego źródła kazirodztwa. Sesje grupowe (ze wszystkimi lub tylko z niektórymi członkami rodziny) są z reguły organizowane na zakończenie drugiego etapu Wielosystemowe-go Modelu Terapii Rodziny.

Etap III - konsolidacja. W tym etapie ma nastąpić zintegrowanie działalności rodziny w realizacji podstawowych celów niezbędnych do jej właściwego funkcjonowania. Rola terapeuty w tym okresie pracy z rodziną staje się mniejsza, sprowadza się raczej do działań wspomagających. Bardziej aktywna jego rola ma miejsce wtedy, gdy w życiu stanowiącej przedmiot jego opieki rodziny pojawią się jakieś nowe problemy, z którymi grupie tej trudno się samodzielnie uporać. W takich momentach terapeuta może stosować zarówno pracę indywidualną z poszczególnymi członkami rodziny, jak i spotkania grupowe z całą rodziną.

Ustrukturalizowany Model Terapii Rodziny (Structured Model of Family Therapy) jest kolejnym przykładem programu nastawionego na resocjalizację ojców popełniających czyny kazirodcze. Jego autorami są Cloe Madanes, James P. Keim i Dinah Smelser (1995). Opiera się on również na systemowym ujęciu rodziny, jego istota przypomina nieco etapy leczenia alkoholików według 12 kroków stanowiących etapy działania grup Anonimowych Alkoholików.

Ustrukturalizowanego Model Terapii Rodziny przewiduje takich kroków 19, strategia zaś pracy terapeutycznej z rodziną polega na wspólnym przepracowywaniu problemu emocjonalnego, któremu poświęcony jest poszczególny krok w terapii rodziny. Czas trwania tej terapii nie może być z góry określony, zależy on bowiem od stopnia dysfunkcjonalności danej rodziny, jak i głębokości wypaczenia struktury emocjonalnej jej poszczególnych członków, przede wszystkim sprawcy. Ponadto w modelu tym przewidziane są na długi czas po zakończeniu terapii zasadniczej działania podtrzymujące wypracowane w czasie oddziaływań psychokorekcyjnych