79
KTO JEST TURYSTĄ W PRZESTRZENI MIASTA?
Fot. 7. Wejście do warszawskich Łazienek Królewskich
Wielka jest potrzeba poznania nieznanego - ale skąd wiemy, że to już... Ze już zaspokoiliśmy oczekiwanie, poznaliśmy nieznane? Walor dydaktyczny naszego przedsięwzięcia nie budzi wątpliwości; zawsze warto później świeżym spojrzeniem obdarzyć miejsce codziennych doświadczeń. Niemniej jednak, adekwatność potrzeby i jej zaspokojenia przez aktywność turystyczną rzadko kiedy bywa jednoznaczna.
2.5. Aktorzy i widzowie w mieście
ggi Biorąc pod uwagę typy przestrze-■■■ ni turystycznej (wcześniej wspomniane), pora zastanowić się, kto jest beneficjantem miejskego ruchu turystycznego, kto czerpie korzyści - nie
ekonomiczne, lecz światopoglądowe, poznawcze, przestrzenne, psychologiczne z faktu całorocznego przebywania turystów w mieście. Kto kogo tak naprawdę poznaje? Kto komu jest potrzebny, a kto wychodzi wzbogacony ze społecznej wymiany jakościowej między przybyszami a rezydentami? Kto kogo ogląda - albo dosadniej sprawę ujmując - kto jest towarem (w ramach produktu turystycznego), kto sprzedawcą, a kto odbiorcą? Dla turysty w wielkim mieście ono samo jest:
wystawiającym się na odczytanie tekstem, a właściwie nie poddającą się ostatecznemu, jednoznacznemu odczytaniu, wielością tekstów nałożonych na siebie w toku historii. (...) Akcent postawiony jest na wnikanie w tekst miasta, tropienie śladów przeszłości, przywoływanie do obecności tego, czego w pobieżnym, praktycznym oglądzie nie dostrzegamy, a co dyskretnie prześwituje spod powierzchni. (...) Krąg skojarzeń wokół figury flaneura [spacerowicza, miejskiego turysty - MM] wyznaczają takie postaci jak: detektyw (odsłania mroczne strony miasta), spiskowiec czy agent służb specjalnych (w tym sensie, że obserwuje tłumy na ulicy), fotograf (jest zainteresowany wizualną stroną życia miejskiego), prostytutka (jest towarem i sprzedawcą jednocześnie), bywalec kawiarni, dandys, (...) dziennikarz-reporter, socjolog-ctnograf, teoretyk-filozof, antykwa-riusz współczesności, kolekcjoner (Dzionek 2005, 102, 97).