201
REWALORYZACJA PRZESTRZENI MIEJSKIEJ
W XX w. wiele miast stanęło przed problemem upadku działających w XIX w., zakładów przemysłowych oraz powolną degradacją i wyludnianiem się dzielnic, które w przeszłości odgrywały kluczową rolę w rozwoju. Wdrażanie programów rewitalizacji stało się w wielu przypadkach drogą do sukcesu (m. in. w miastach w: Szwecji, Holandii, b. RFN, Wielkiej Brytanii, USA, Kanadzie, Izraelu czy Francji).
Sposoby powtórnego zagospodarowania przestrzeni miejskiej są różne w zależności od zasobów, którymi dysponuje dane miasto. Jednym z pomysłów na zastąpienie dawnej funkcji przemysłowej czy portowej jest rozwój turystyki, bazujący na istniejącym (a wcześniej nie zawsze docenianym) dziedzictwie kulturowym. Mimo że nie zawsze turystykę uznaje się za wiodący i kluczowy dział gospodarki danego miasta, to jednak jest ona zazwyczaj ujmowana w programach rewitalizacji, jako istotny element wpływający na poprawę wizerunku.
Miasto Cork w Republice Irlandii jest doskonałym przykładem ośrodka, któremu udało się zmienić trudną sytuację społeczno-gospodarczą przełomu XIX i XX w., wprowadzając od 1979 r. kolejne programy ożywienia upadających obszarów. Warto zauważyć, że funkcja turystyczna Cork z jednej strony, nie została potraktowana priorytetowo w żadnym programie rewitalizacji ale z drugiej, była wymieniana w każdym z tych dokumentów. Należy podkreślić, że rozwój turystyki bazuje przede wszystkim na bogatej historii miasta i związanych z nią zabytkach architektury, jak również na organizowanych imprezach kulturalnych. O staraniach utworzenia nowego wizerunku miasta „nie tylko dla mieszkańców ale także dla turystów”, może świadczyć fakt, że Cork został wybrany na Europejską Stolicę Kultury w 2005 r. Czy można zatem mówić o rozwoju turystyki kulturowej w Cork? W jaki sposób rewitalizacja miasta przyczynia się do rozwoju turystyki?
Wiek XX to przede wszystkim dominacja turystyki wypoczynkowej, często określanej mianem „3S” (ang. sun, sea, sand). Jednak według prognoz Światowej Organizacji Turystyki (za: Kowalczyk 2002), w XXI wieku zdecydowanie będzie wzrastać zainteresowanie turystyką aktywną, tzw. „3E” (ang. entertain-ment, excitement, educatioń). Jak podaje D. Kochanowska (1998), coraz więk-