skanuj0087

184 Programy reso^allzacyjne STOP i. Mm|»i t”

sprzątaniem ma jeszcze i tę dodatkową korzyść, że niemal wszy^Hhy-słowo upośledzeni przestępcy, jeśli wykonują jakąś regularną prac^^Kt to właśnie praca sprzątacza.

Przechodząc od fizycznego sprzątania do uporządkowania duszy, uczestniczący w spotkaniach przestępca seksualny, poprze^H|||zę sporządzonego przez siebie i zatwierdzonego przez grupę planu polerowania w różnych sytuacjach, przedstawia grupie te momenty, w klójch musi najbardziej uważać, aby na nowo nie dokonać aktu „zbfukllua swojej duszy” poprzez „splugawienie psychiki ofiary nieczystofflBul”, by użyć określenia jednego z uczestników programu „Respect”.lW^s-cy uczestnicy wypowiadają się na temat tych sposobów zabezpiii7|nia przed powtórnym przestępstwem.

Po odpowiednio długim okresie utrzymywania się właściwe} otMTiy zachowania i odpowiedniego wyboru sposobów rozwiązywania napotykanych problemów wykazujący takie stabilne symptomy poprawy uczestnik otrzymuje awans do najwyższego etapu oddziaływań resocjalizacyjnych, czyli do etapu „odpowiedzialności” (trust). Osiągnąwszy ten etap uczestnik spotkań częściej niż inni wybierany bywa na lidera, służy instruktażem i wsparciem dla innych członków, a także zyskuje przywilej wyrywkowego tylko przychodzenia na spotkania grupowe (podczas gdy inni zobowiązani są do regularnego uczestnictwa).

Osiągnięcie ostatniego etapu w programie „Respect” należy do warunków zwolnienia uczestnika spotkań grupowych z zakładu resocjalizacyjnego. Niemniej jednak dla wychodzącego na wolność przestępcy seksualnego, który ukończył program „Respect”, wpojone mu przekonania i nabyte nowe pozytywne reakcje i przyzwyczajenia nie stanowią w żadnym wypadku pancerza ochronnego zabezpieczającego go przed dawnymi pokusami! Wie, że ze swymi skłonnościami musi walczyć przez całe życie, a w każdym razie do końca swych dni wykazywać czujność przed ponownym pojawieniem się zgubnych dla niego i przede wszystkim dla otoczenia skłonności.

Świadomość tego powinna mu nakazywać przebywanie stale w pobliżu osób mogących dla niego stanowić wsparcie w trudnych momentach. Często się zdarza, że bojąc się ponownego zejścia na złą drogę były uczestnik programu „Respect” ponownie, dobrowolnie wraca do grupy terapeutycznej w celu wzmocnienia swej determinaq‘i, aby nie popełnić ponownie przestępstwa. Osoby takie są przyjmowane do grup pracujących w omawianym programie.

Podsumowując przedstawioną powyżej prezentację jednego z najciekawszych programów resocjalizacyjnych przeznaczonych dla upośledzonych umysłowo przestępców, należy stwierdzić, że o wartości tego programu świadczy przede wszystkim jego skuteczność, która osiąga blisko 50% (por. Keating, 2000). Wynik ten, biorąc pod uwagę niezwykle trudny pod względem jakichkolwiek działań reedukacyjnych (i edukacyjnych) rodzaj poddawanych im osób, uznać należy za bardzo dobry.

Omówiony program zastosowano po raz pierwszy w Centrum Opieki nad Upośledzonymi Przestępcami Liptona w stanie Massachusetts w sierpniu 1998 r. Po trzech latach od wyjścia na wolność „absolwentów” tego programu, ponowne przestępstwo seksualne popełniło mniej niż 20%, a 15% powróciło do Centrum w celu dodatkowego wzmocnienia impetu do pracy nad sobą i przezwyciężenia swych skłonności. Świadczy to więc nader wymownie o dużej wartości omawianego programu.