skanuj0099 (25)

Ustalamy:

K

D-d 62-56

= 3 mm.

28,2 MPa

Obliczamy wartość nacisków powierzchniowych F    61000

P =

0J5h_o-l_o-n 0,75-3 • 120-8

Przyjmując średnie warunki pracy, dla połączeń spoczynkowych odczytujem\ z tabl. 5.1 :z = 0,6. Z tabl. 1.4, dla stali 45 ulepszonej cieplnie, k_c = 200 MPa. stąd wartość nacisków dopuszczalnych wynosi k₀ = z ■ k_c = 0,6• 200 = 120 MPa

Warunek: p k„ jest spełniony, ale z porównania wartości wynika, że długość piasty można zmniejszyć nawet do /„ ss 30 mm. W takich przypadkach o długości piasty zadecydują względy konstrukcyjne, m.in. wymagana sztywność połączenia i wymiary koła zębatego.

Metody wykonywania wielowypustów. Wypusty na wałkach otrzymuje się najczęściej przez frezowanie. Boki wypustów frezuje się zespołem frezów tarczowych, zaś wypukłe dna rowków — frezem kształtowym.

Drugą metodą jest frezowanie pełnego zarysu rowka za jednym przejściem frezem kształtowym lub metodą obwiedniową (frezem ślimakowym). Wałki wielowypustowe z wypustami na całej długości wykonuje się ostatnio również metodą dokładnej obróbki plastycznej (walcowania). Powierzchnie osiujące są szlifowane; jeżeli jest to średnica wewnętrzna d, wówczas szlifuje się także boczne powierzchnie wypustów.

Do wykonania otworów wielorowkowych w piaście stosuje się przeciąganie z użyciem specjalnych narzędzi (przedągaczy). Przy osiowaniu na średnicy d otwór może być szlifowany.

5.4. Połączenia kołkowe i sworzniowe

Połączenia kołkowe. Kołki są to elementy w kształcie walca lub stożka o dość dużej długości w stosunku do ich średnicy; najczęściej 2d < / ^ 20d. Rozróżnia się kołki walcowe (PN-89/M-85021), stożkowe (PN-89/M-85020). stożkowe z czopem gwintowanym (PN-89/M-85022) lub z gwintem wewnętrznym (PN-89/M-85019), karbowe (PN-91/M-85024^27) oraz sprężyste (PN-89/M-85023). Podstawowe rodzaje kołków przedstawia rys. 5.7.

W zależności od przeznaczenia rozróżnia się kołki złączne i ustalające.

Zadaniem kołków złącznych jest przenoszenie sił tnących, działających prostopadle do osi kołka. Kołki złączne są stosowane również dc zabezpieczania elementów łączonych przed przeciążeniem (przy przeciążeniu połączenia są one ścinane).

Kołki ustalające stosuje się dla zapewnienia dokładnego położenia współpracujących elementów, połączonych np. za pomocą śrub. Przy ustala-

100