Rys. 6.14. Zabezpieczenie łączników gwintowych przed samoczynnym odkręcaniem [4, PN]
niu nakrętki. Sposób ten nie jest zalecany, ponieważ w większości przypadków trudno jest przewidzieć okoliczności, w których połączenie będzie wymagało demontażu.
Łączniki specjalne. Oprócz opisanych łączników powszechnego zastosowania istnieje wiele rodzajów łączników specjalnych. Należą do nich m.in. iruby rozporowe (rys. 6.15a), stosowane w zespołach po kilka sztuk i służące do ustalania oraz regulacji położenia elementów. Śruby dwu--;:ronne z łbem pośrednim (rys. 6.15b) ułatwiają montaż oraz zmniejszają moment skręcający przy dokręcaniu nakrętek. Całkowite odrażenie śruby od momentu skręcającego uzyskuje się w przypadku pokazanym na rys. 6.15c. Dodatkowy czop kwadratowy służy do przytrzymywania ■ruby kluczem przy dokręcaniu nakrętki.
Śruby fundamentowe służą do mocowania korpusów maszyn, ■am itp. do fundamentów. Przeważnie są one zatopione w betonie, w sposób zabezpieczający je przed wysunięciem. W zależności od głębokości funda-trntu stosuje się śruby długości do 2 500 mm. Śruby fundamentowe są £z: rmalizowane (PN-72/M-85061), a ich przykłady podano na rys. 6.15d, e.
Łącznikiem specjalnym jest również nakrętka rzymska (rys. 6.15/), ■« której są wykonane współosiowo dwa otwory: z gwintem prawym i le-Podczas jednego obrotu nakrętki następuje przesunięcie każdej śruby » wielkość skoku w przeciwnych kierunkach; powoduje to napinanie lub ■Kowanie połączenia przy dwukrotnie mniejszej liczbie obrotów nakrętki. V-*;-ętki te są stosowane m.in. w ściągach wagonowych, do naciągania lin mętów itd.
123