Wartość HB dla niektórych materiałów stosowanych na koła zębate podano w tablicy 11.8, wartości zaś współczynnika W— w tablicy 11.10.
Tablica 11.10
Orientacyjne wartości współczynnika W do obliczania nacisków dopuszczalnych w kołach zębatych [wg 16]
Prędkość obrotowa n w obr/min |
Wartości W dla żądanego okresu pracy T(w godzinach) | ||||
5000 |
10000 |
20000 |
50000 |
100000 | |
30 |
1,35 |
1,60 |
1,75 |
2,00 |
2,25 |
40 |
1,43 |
1,68 |
1,83 |
2,10 |
2,40 |
50 |
1,50 |
1,78 |
1,94 |
2,20 |
2,55 |
100 |
1,70 |
1,96 |
2,18 |
2,50 |
2,80 |
200 |
1,90 |
2,20 |
2,40 |
2,80 |
3,20 |
300 |
2,05 |
2,30 |
2,60 |
3,00 |
3,40 |
400 |
2,15 |
2,48 |
2,75 |
3,20 |
3,65 |
500 |
2,20 |
2,55 |
2,82 |
3,25 |
3,75 |
1000 |
2,45 |
2,85 |
3,20 |
3,70 |
4,20 |
2000 |
2,75 |
3,20 |
3,55 |
4,10 |
4,70 |
3000 |
2,95 |
3,40 |
3,80 |
4,35 |
4-90 1 |
W obliczeniach zębów na naciski powierzchniowe wg wzoru Hertza pominięto wpływ smarowania. Przy właściwym doborze oleju i sposobu smarowania można uzyskać powstanie klina smarowego (patrz rozdz. 10.1) w punktach przyporu, co wpływa na zmniejszenie nacisków rzeczywistych w stosunku do obliczonych wg wzoru Hertza. Pozwala to na przedłużenie okresu pracy przekładni lub — przy bardzo dokładnych obliczeniach — na zmniejszenie wartości modułu, a tym samym i wymiarów kół zębatych. Dlatego też nie jest obojętne, jaki olej i sposób smarowania zastosuje się w określonych przekładniach zębatych.
PRZYKŁAD 11.7. Sprawdzić na naciski powierzchniowe zęby koła z, z przykładu 11.6, jeżeli żądany czas pracy T = 5000 h.
Rozwiązanie
5555 N
= 7639 N
Wartość siły F wynosi _ 2M _ 2M _ 2-200
m-Zj 0,004-18
5555 1,1 -1,25
i
Siła obliczeniowa F
°b‘ ~ K. "
Wymiary koła: b = X-m = 10-4 = 40 mm oraz dx = m-Zj = 4-18 = 72 mm. Przełożenie przekładni i = 4.
288