Stosunek sił F1 i F2 określa stała zależność (p. wzór 13.13 w przekładniach pasowych)
Fx = F 2'm (15.12)
gdzie m = e?*
Wartość kąta opasania a przyjmuje się w granicach 180 h-270° (od n do 1,5 tc rad).
Na podstawie wzorów 15.11 i 15.12 można określić zależność między siłą tarcia T a siłami w cięgnie
T — Ft(l - oraz T= F2(m - 1) (15.13)
Wartość siły F, niezbędnej do zahamowania ruchu obrotowego bębna, oblicza się z warunku równowagi sił działających na dźwignię. Warunki równowagi ustala się względem punktu obrotu dźwigni, przyjmując kierunek ruchu obrotowego założony dla poszczególnych hamulców na rys. 15.7.
W hamulcu zwykłym (rys. 15.7a) część czynna cięgna jest zamocowana w punkcie obrotu dźwigni, zatem na dźwignię działają tylko siły F2 oraz F i stąd warunek równowagi ma postać
F-l-F2a = 0 a po przekształceniu
F = F2-j (15.14)
W hamulcach zwykłych przyjmuje się przełożenie dźwigni l/a — 3 -ł- 6. Warunek równowagi dla hamulca różnicowego (rys. 15.17h) wynosi F-l + Fx • ax — F2 • a2 = 0 stąd
Fi' ai
(15.15)
F = ^-
Dla hamulca sumowego (rys. 15.7c) najczęściej przyjmuje się ax = a2 — = a i wówczas warunek równowagi ma postać
F -l — Fj * ax — F2 • a2 — 0 stąd
_ u . ( F t ci 1 “ł“ Ft * (i-i \
F = ~jiF 1 + Fil gdy ax = a2; f F =----J (15.16)
Jeżeli zmieni się kierunek ruchu obrotowego bębna (w stosunku do podanego na rys. 15.7), wówczas częścią czynną cięgna będzie dotychczasowa część bierna i odwrotnie.
Zmieniając odpowiednio oznaczenia siły czynnej i biernej (Fx na F2, F2 na Fx), na rys. 15.7 oraz we wzorach 15.14 i 15.15, otrzymuje się:
— dla hamulca zwykłego
F = Ft-j (15.17)
401