skanuj0072

Stawki podatkowe są współczynnikami określającymi wysokość podatku w stosunku do podstawy opodatkowania. Stawki podatkowe mogą być ustalane kwotowo lub procentowo. Stawki podatkowe dzielimy również na stałe i zmienne. Stawki stałe nie zmieniają się mimo zachodzących zmian w podstawie opodatkowania. Bowiem bez względu na wysokość podstawy opodatkowania są wyrażone w stałej kwocie lub w procencie. Stawki zmienne (czyli ruchome) to takie stawki, które zmieniają się wraz ze zmianami podstaw opodatkowania. W ustawodawstwie podatkowym mogą być stosowane następujące stawki podatkowe :

-    stawki proporcjonalne,

-    stawki progresywne,

-    stawki regresywne,

-    stawki degresywne.

Cechą stawek proporcjonalnych jest to, że zachowują one stały stosunek do podstawy opodatkowania, kwota podatku rośnie wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania i maleje wraz ze zmniejszeniem podstawy.

Stawka progresywna - to taka stawka, która wzrasta w miarę wzrostu podstawy opodatkowania, przy czym najczęściej tempo wzrostu stawki jest szybsze od tempa wzrostu podstawy opodatkowania.

Stawka regresywna to taka stawka, która maleje w miarę wzrostu podstawy opodatkowania. Stawki degresywne to takie, które maleją w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania.

Skala podatkowa - to zestawienie tabelaryczne, w którym ujmuje się poszczególne zakresy skal podatkowych wraz z odpowiadającymi im stawkami podatkowymi. Jedynie całym zestawom podatkowym można nadawać określenie proporcjonalnych czy progresywnych. Przy skali proporcjonalnej, tj. liniowej, należność podatkowa rośnie w takim stopniu, w jakim rośnie podstawa opodatkowania. Oznacza to, że każdej wysokości podstawy opodatkowania odpowiada ta sama stawka podatkowa. Taką stawkę najczęściej stosuje się do podatków przychodowych. Przy skali progresywnej należność podatkowa rośnie szybciej niż podstawa opodatkowania. Progresja jest tym bardziej stroma, im szybciej wzrasta stawka podatkowa w porównaniu ze wzrostem podstawy opodatkowania.

Zwolnienia, ulgi i zwyżki podatkowe.

W doktrynie podatkowej rozróżnia się zwolnienie od ulgi podatkowej.

Zwolnienia podatkowe oznacza definitywne wyłączenie określonej kategorii podmiotów lub przedmiotów’ spod opodatkowania. W wyniku czego przy ustalaniu podstawy opodatkowania zostają pominięte w całości lub części dochody uzyskiwane z niektórych źródeł.

W konsekwencji obniżenie wielkości podatku wynika z tego, że podstawa opodatkowania jest niższa od rzeczywiście osiągniętego dochodu.

Z kolei ulga podatkowa polega na zmniejszeniu wielkości podstawy opodatkowania lub podatku już po dokonaniu wymiaru. Zatem ulga jest korektą podstawy opodatkowania, stawki podatkowej lub kwoty podatku.

Zwyżki podatkowe są przeciwieństwem zwolnień i ulg podatkowych, gdyż polegają one na tym, że ich zastosowanie powoduje zwiększenie obciążeń podatkowych.

System zwolnień, ulg i zwyżek podatkowych służy uelastycznieniu zasad wymiaru podatku, a także realizacji innych celów.

4