9 (583)

Podatki od dochodów

Podstawą opodatkowania dla podatku dochodowego jest rzeczywisty dochód podatnika, czyli różnica między dochodami, a kosztami ich uzyskania. Podatek dochodowy od os. Fizycznych ma zazwyczaj charakter powszechny i progresywny. Opodatkowaniu podlegają wszyscy obywatele (poza wyłączonymi np. rolnikami) i wszystkie grupy ich dochodów (wynagrodzenia, emerytury, renty, nagrody, honoraria, dochody z umów o dzieło, najmu, dzierżawy, sprzedaży nieruchomości) uzyskane w kraju tub za granicą. Progresja polega na występowania kilku stawek podatkowych rosnących wraz z dochodami, co powoduje, że obciążenie podatkiem rośnie szybciej niż dochody.

Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje poza przedsiębiorstwami także niektóre jednostki nieposiadając* osobowości prawnej np. wspólników spółki cywilnej. Podatek ten jest zwykle liniowy w związku z czym, w krótkim okresie wpływy budżetowe rosną proporcjonalnie do wzrostu dochodów przedsiębiorstw. Znaczenie podatku dochodowego od osób prawnych dla dochodów publicznych sukcesywnie spada, jest to wynikiem obniżania stawek opodatkowania, zmierzającego do pobudzenia aktywności gospodarczej przedsiębiorstw, zmiany ich strategu podatkowych, ograniczenia szarej strefy gosp., ograniczenia transferu zysków za granicę.

3) Podatki majątkowe

Podatki majątkowe obciążają wartość majątku z pkt. Widzenia dochodu. Na podatki majątkowe składają się:

•    Podatki od posiadania majątku (od nieruchomości, śr. Transportu)

•    Podatki od przyrostu majątku (od spadków, darowizn)

•    Podatki od wzrostu wartości posiadanego majątku (opłata adiacencka)

Są głównym źródłem budżetu samorządowego.

4) Podatki od przuchodów

Podatki od przychodów pobierane są w przypadku działalności gosp., niezależnie od wyników tej działalności bez uwzględniania kosztów ich uzyskania. Unormowanie takie, stabilizuje poziom wpływów budżetowych z tytułu podatków od przychodów. Może jednak zagrażać podatnikom jeśli rentowność działalności gosp. Spada.

MKhftemi^&Unc^kumię^u ciężarem podatkowym, a ponoszacum go podatnikiem:

•    Podatki bezpośrednie

•    Podatki pośrednie

1)    Podatki bezpośrednie - w przypadku których określana jest precyzyjnie zależność pomiędzy podatkiem, a podatnikiem.

Podstawa wymiaru -> dochód lub majątek.

Decydującym kryterium ich nałożenia jest zdolność płatnicza podatnika. Progresywne opodatkowanie bezpośrednie zmniejsza rozpiętości dochodowe między podatnikami.

Funkcja redystrybucyjna -> podatki dochodowe oraz podatki majątkowe

2)    Podatki pośrednie - które obciążają podatnika w sposób niezwiązany z jego sytuacją dochodową i majątkową.

Z pkt. Widzenia dochodów budżetowych, efektywniejsze są podatki pośrednie (bo płacone są od obrotu). Część podatników może skutecznie uchylać się od płacenia podatków bezpośrednich, co zmniejsza rzeczywiste wpływy w stosunku do planowanych. Najczęstszą formą działań podatników w tym zakresie jest wykorzystywanie luk prawnych oraz legalnych możliwości tj. zwolnienia, ulgi podatkowe, zmniejszenia obciążeń podatkowych.

Podatki pośrednie mają w stosunku do dochodu, charakter regresywny i bez odpowiedniego zróżnicowania stawek podatkowych np. wyższe opodatkowanie towarów luksusowych, wyłączenie z opodatkowania żywności, powoduje zwiększenie rozpiętości dochodowych.

Podobnie regresywny wpływ mogą mieć składki na ubezpieczenie społeczne jeśli zwolniona jest z nich od określonego pułapu część dochodów.