— dla hamulca różnicowego
(15.18)
P _ Fi ‘ ^2 F2 ' a\ l
dla hamulca sumowego zostaje zachowana zależność 15.16.
Z analizy konstrukcji hamulców, cięgnowych i warunków równowagi określonych wzorami 15.14-^15.18 wynikają następujące wnioski:
1. Korzystniejsze warunki pracy hamulców zwykłych i różnicowych, tzn. mniejszą siłę potrzebną do hamowania bębna, otrzymuje się przy kierunku ruchu obrotowego przyjętym na rys. 15.7. Hamulce te nadają się więc tylko do pracy przy stałym kierunku ruchu obrotowego bębna i wału, na którym jest on osadzony, przy czym położenie dźwigni w stosunku do kierunku ruchu powinno być zgodne z podanym na rys. \5.1a, b.
2. W hamulcu różnicowym można u zyskać dowolnie małą siłę F, potrzebną do hamowania, przyjmując odpowiedni stosunek długości ramion dźwigni cii i a2. Przy niewłaściwym doborze wymiarów al i a2 siła F może być równa zeru lub nawet mniejsza od zera, co oznacza, że hamulec staje się samozakleszczający. Dla uniknięcia samozakleszczania musi być spełniony warunek
(15.19)
Warunek ten można wyprowadzić na podstawie wzorów 15.11, 15.12 i 15.15.
3. W hamulcu sumowym (przy ai = a2 = a) siła obciążająca F jest jednakowa dla obu kierunków ruchu obrotowego bębna, zatem teoretycznie może on pracować przy zmiennych kierunkach obrotów. Hamulec ten wymaga jednak stosowania znacznie większych sił obciążających w porównaniu z innymi hamulcami, co praktycznie przekreśla możliwość jego stosowania.
4. Z dotychczasowej analizy wynika, że do ruchu dwukierunkowego nie należy stosować hamulców cięgnowych, lecz hamulce dwuklockowe.
Hamulce cięgnowe są budowane zarówno jako zaciskowe, jak i jako
1 u z o w e. W hamulcach zaciskowych cięgno jest odciągnięte stale od bębna, najczęściej przez działanie sprężyny naciskającej na dźwignię w kierunku przeciwnym do kierunku działania siły F. W hamulcach cięgnowych luzo-wych jest stosowany luzownik — podobnie jak w hamulcach klockowych.
PRZYKŁAD 15.2. Moment tarcia potrzebny do całkowitego zatrzymania bębna hamulca różnicowego wynosi Mj = 600 N m. Ze względów konstrukcyjnych przyjęto następujące wymiary hamulca (oznaczenia wg rys. 15.7ó): D = 0,25 m, / = 0,5 m, ai = 0,05 m, a2 = 0,155 m, kąt opasania a = 252° = 1,4 n rad. Materiał okładziny: żywica fenolowa. Obliczyć wartość siły F przy obu kierunkach ruchu obrotowego bębna hamulcowego.
402