Skanujq

Ruchowa czynność przewodu pokarmowego

a najczęściej prędkość 2 cm/s na odcinkach 5-10 cm (ruch powolny)

■    co pewien czas

■    gdy zawartość jelita jest już dobrze wymieszana ruchami dzielącymi i wahadłowymi

■    po przesunięciu dalej zachodzi mieszanie, do czasu nowej fali perystaltycznej

• niekiedy powstaje szybka fala perystaltyczna (20-25 cm/s)

■    na długich odcinkach

■    może objąć całe jelito cienkie i grube

■    na drodze odruchowej, np. podczas napełniania żołądka

■    pod wpływem silnych pobudzeń jadami bakteryjnymi lub środkami przeczyszczającymi

ruchy antyperystaltyczne (przeciwrobaczkowe) a w niektórych stanach chorobowych

■    np. podczas niedrożności jelit

■    mogą doprowadzić do wymiotów kałowych a prawidłowe ruchy antyperystaltyczne występują

■    na początku dwunastnicy

■    zasadowa zawartość dwunastnicy może przedostać się do żołądka

■    na samym końcu jelita krętego i na początku jelita grubego

■    opóźniają przejście zawartości jelita cienkiego do jelita grubego

■    przedłużają pobyt w nim płynnej miazgi pokarmowej

■    umożliwienie obfitszego wchłaniania wody i dokładniejszego zagęszczania kału

ruchy kosmków jelitowych

■ skracanie i wydłużanie lub pochylanie w jednym kierunku i powrót do położenia wyjściowego

■    ułatwianie wchłaniania

■    stykanie się ciągle z nowymi porcjami zawartości jelit

■    wywoływanie zmian ciśnienia w naczyniach krwionośnych i limfatycznych, co działa jak pompa ssąco-tłocząca

s ruchy na skutek skurczu mięśni gładkich w samym kosmku

■    kurczą się na skutek pobudzenia miazgą pokarmową, kwasami, wilikininą

A

73

ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA