Długość ciała 20-30 cm, ogona 3-6 cm.
Zasiedla łąki i ślepy, a także pola uprawne. Przystosowany jest do życia w podziemnych korytarzach, gdzie spędza całe dnie. Jest zwierzęciem o nocnym trybie życia. Chomik to samotnik. Samce i samice łącza się tylko na kilka dni godów, a po zapłodnieniu samce sa przeganiane. W ciągu roku zdarzają się 2-3 mioty. Po około 17-20 dniach ciąży przychodzi na świat od 4 do 12 młodych. Są ślepe i nagie. Przy większej liczbie młodych (matka ma tylko 8 sutków) samica część noworodków pożera. Pook. 14 dniach od urodzenia młode otwierają oczy; rosną błyskawicznie i już w wieku jednego miesiąca opuszczają norę. Chomiki są wszystkożeme - zjadają zarówno pokarm roślinny, jak i zwierzęcy: owady, drobne kręgowce, ślimaki itp. Jesienią gromadzą zapasy sięgające nawet 15 kg.
Dawniej chomiki pojawiały się masowo. Obecnie, ze względu na ich coraz rzadsze występowanie, zostały wpisane na listę gatunków chronionych (od 1 kwietnia 1995 roku). Niestety, wciąż są traktowane jako szkodniki upraw polnych i zwalczane.
Wielkością (długość ciała 5-7,5 cm) i wyglądem zbliżona do myszy, lecz na jej grzbiecie, od czoła do ogona, biegnie smuga czamycli włosów. Od myszy różni się również dłuższym ogonem (7,5-11 cm, dużo dłuższy od tułowia). Smużka zamieszkuje bardzo różnorodne środowiska: lasy liściaste i iglaste, łąki śródleśne, tereny zabagnione z roślinnością krzewiastą, czasami uprawy zbożowe - głównie owies. Prowadzi nocny tryb życia. Dzień spędza w kryjówkach w kępach traw i mchów.
Od października do maja zapada w zimowy sen - najdłuższy wśród naszych ssaków. Śpi zwinięta w kłębek, z ogonem owiniętym wokół ciała. Odżywia się różnymi nasionami, głównie traw, pączkami drzew i krzewów, jagodami i drobnymi owadami. Zwinnie się porusza po cienkich gałązkach krzewów, czasami używając do wspinaczki swego długiego ogona. Żyje ok. 3 lat. W Polsce smużka jest rzadko spotykana.
i
Chodniki i gniazdo chomika
i
51