I (Lak, że b
(* D/2
= I (moc! n)) oraz
I, a więc
w 25% przypadków.
18. (a) (7(log3//logm); (b) 0 (log5//).
19. (a) Liczba N jem złożona, gdyż n jest złożona (na podstawie wniosku
z twierdzenia 1.4.1); następnie podobnie jak w ćwiczeniu 9, przekonaj się, żc
8), więc także
1 = 1 (mod A;). Ale ponieważ Ar = — 1 (tnod iże = j. Zatem liczba N jest liczbą pseudopierwszą Eulera; z twierdzenia 5.1.5 wynika, żc jest także liczbą silnie pseudo
pierwszą.
(b) Użyj takiego samego rozumowania jak w ćwiczeniu 7(c).
20. Jeśli zachodzi pierwsza możliwość w (3), to oczywiście (ć*)f s 1 (mod ń). Przypuśćmy teraz, że b2'1 = —1 (mod n). Niech k = 2lj, gdzie liczba/jest nieparzysta. Jeśli i > r, to (bk)* = 1 (mod //); jeśli i < r, to (ć*)2r"‘'r = (b2ry = (- iy = -1 (mod n).
21. (a) Wykaż, żc warunkami koniecznymi i wystarczającymi, które musi speł
17
niać by są:
1. Oba te warunki są spełnione w 25%
przypadków, tzn. dla 80 podstaw należących do (Z/561Z)*.
(b) Ponieważ ó70 = 1 (mod 3) i (mod 11), więc 561 jest liczbą silnie pscu-dopierwszą przy podstawie b wtedy i tylko wtedy, gdy b3S = ± 1 (mod 561), tzn. wtedy i tylko wtedy, gdy albo (i) b = 1 (mod 3), b = 1 (mod
11
= 1, albo (ii) b=—\ (mod 3), b=— 1 (mod 17),
— 1. Z chińskiego twierdzenia o resztach wynika, że istnieje
10 takich podstaw, 5 w przypadku (i) i 5 w przypadku (ii). Ośmioma nietrywialnymi podstawami b ±1 są: 50, 101, 103, 256, 305, 458,
460, 511.
22. Skorzystaj z ćwiczenia 7(a), z podrozdziału 1.3, które mówi, że jedynymi pierwiastkami kwadratowymi z 1 są ±1.
23. (a) 82 = 182 = — 1 (mod 65); 142 s 1 (mod 65), ale 141 # ±1 (mod 65).
(b) Przypadek, gdy liczba n jest potęgą liczby pierwszej, wynika z poprzedniego ćwiczenia, a więc załóżmy, że n nie jest potęgą liczby pierwszej. Po pierwsze, jeśli p\n i p = 3 (mod 4), to parzysta potęga żadnej liczby całkowitej nie przystaje do — 1 modulo n (gdyż — 1 nie jest resztą kwadratową modulo p)\ zatem w tym przypadku warunek, że liczba n jest silnie pseudopierwszą może być wypowiedziany następująco: b'=± \ (mod n). Ten warunek ma oczywiście własność multyplikaty-wności. Następnie załóżmy, że n = p®1 ...p?r, gdzie pj = 1 (mod 4) dla 1 < r. Niech ±aj będą dwoma pierwiastkami kwadratowymi z — 1
(mod pfJ) (pierwiastek kwadratowy modulo p*J może być otrzymany
z pierwiastka kwadratowego modulo pt\ por. ćwiczenie 12 z podroż* działu 2.2). Wtedy każda liczba h, która spełnia kongruencjc ±at (mod pV) (dla dowolnego wyboru znaku t) jest podstawą, przy której liczba n jest silnie pseudopierwszą, gdyż wtedy -I
(mod ń). Wybierz b{, przyjmując, że wszystkie +ay M równe ay, i wybierz ó2, biorąc jakikolwiek z pozostałych 2f - 2 układów znaków inny niż same plusy lub same minusy. Wtedy pokaż, źe dla b=*bxb2 mamy b2t = 1 (mod ń) i b* = b $ ± 1 (mod ri).
24, (a) W tym przypadku otrzymasz liczbę c, różną od ±1, której kwadrat jest równy 1; wtedy NWDic + 1, n) jest nietrywialnym dzielnikiem liczby n.
(b) Wybierz p i q tak, aby p - 1 i q - 1 nie miały dużego wspólnego dzielnika (por. ćwiczenie 5 powyżej).
1. NWD(xs - x3, n) = NWD(1\ - 63,91) = 7; 91 = 7 • 13.
2. NWD(x6 - *3, n) = NWD(im - 26, 8051) = 97; 8051 = 83 • 97.
3. AWZ>(*9 - x7, «) = NWD(m - 3397, 7031) = 79; 7031 = 79 • 89.
4. AW0(*6 ~ *3, n) = AW7)(630 - 112,2701) = 37; 2701 = 37 • 73.
5. (a) Udowodnij przez indukcję względem k, że dla 1 < k ^ r prawdopodo
bieństwo tego, że wszystkie x0l..., xk_1 są różne oraz xk jest równy jednemu z wcześniejszych xp wynosi 1/r. Dla k = 1 prawdopodobieństwo tego, że f(x0) = x0, jest równe 1/r. Krok indukcyjny przedstawia się następująco: z założenia indukcyjnego prawdopodobieństwo tego, że żadna z wcześniejszych liczb k nie była taka, że xk = Xj dla pewnej
Zakładając to, stwier-
, . . . , k-1 r-(k-1)
liczby j < k. wynosi 1--=-
r r
VA
r-(k
dzamy, że istnieje r — (k - 1) możliwych wartości f(xk_ j), ponieważ funkcja różnowartościowa nie może przeprowadzić xk_l na żadną z k — 1 wartośd f(xj), 0^j^k-2. Wśród tych r-(k -1) wartości jedną jest x0, a wszystkie pozostałe są różne od x0, xv.... xk_ v Zatem szansa na to, że ta wartość jest jednym z wcześniejszych xp wynosi l/(r — (k — 1)) (zauważ, że w tym przypadku j = 0). Prawdopodobieństwo tego, że zdarzą się obie meczy - żadna z wcześniejszych liczb k nie była pierwszą liczbą, dla której xk = x0, ale dla naszej liczby k zachodzi równość xk = x0 - jest iloczynem poszczególnych prawdopodobieństw,
czyli
I
Ir r - (k - 1) r (b) Ponieważ wszystkie wartości od 1 do r są jednakowo prawdopodobne,
wartością średnią jest - T k = - (r(r + 1)12) = (r+ l)/2.
r