s glip

Umocnienia czynne (aktywne) powodują osłabienie energii falowania i ukierunkowanie akumulacji na brzegu. Rolę tę spełniają ostrogi, progi podwodne, pochłaniacze fal (rys. 10. 22) oraz falochrony (rys. 10.23).

Umocnienia bierne przejmują na siebie bezpośrednie uderzenia fal, są to narzuty {naturalne, sztucznych bloków), opaski brzegowe (rys. 10.24), ściany odbojowe (rys. 10.25).

W wielu miejscach na brzegu polskiego Bałtyku ubytki lądu są likwidowane poprzez sztuczne zasilanie brzegu materiałem pobranym z podbrzeża strefy brzegowej, szczególnie z miejsc, w których zamulane są tory wodne.

Wybrzeża klifowe umacniane są w sposób kompleksowy poprzez osuszanie nadbrzeży i łagodzenie ich nachylenia, izolowanie od infiltracji wód opadowych oraz zabezpieczanie podstawy czynnymi i biernymi umocnieniami technicznymi.

Wybrzeża wydmowe chronione są przed abrazją i rozwiewaniem piasku metodą zabudowy biologicznej. Czynione są próby wykonywania w podbrzeżu sztucznych biologicznych raf\ które spełniałyby funkcję osłabienia energii napływających na ląd wód morskich.

10.5.8. Akumulacja w korytach i zbiornikach wodnych

Zjawisko to jest trudne do opanowania, co najwyżej można starać się ukierunkować je lub ograniczyć do pewnych obszarów, przez wykonanie budowli regulujących ciek lub nurt w zbiorniku wodnym. Stosuje się koncentrację nurtu za pomocą ostróg, rzadziej kierownic (rys. 10 21). Na bieżąco wykonuje się prace pogłębiarskie, czyszczenie koryta z mułu i roślinności oraz zabezpieczenia przeciw zarastaniu i zamulaniu.

Niekonwencjonalnymi sposobami są: obniżenie bazy erozyjnej cieku lub zwiększenie ilości wody płynącej w rzece przez skierowanie do niej wody z innego cieku.

Prace przeciwakumulacyjne wykonywane są na potrzeby żeglugi, energetyki, a także w celu przeciwdziałania podtapianiu, a nawet zatapianiu terenów przybrzeżnych, gdy akumulacja rumowiska w korycie powoduje znaczne podwyższenie jego dna.

10.5.9. Zatapianie i podtapianie

Podstawowym zabiegiem ograniczającym geodynamiczne oddziaływanie wysokich wód w korytach rzecznych jest wykonywanie wałów przeciwpowodziowych oraz systemu zbiorników retencyjnych przechwytujących wody powodziowe.

Ochrona podłoża budowlanego przed podtapianiem polega na wprowadzaniu w grunt ścianek szczelnych, zabezpieczających przed boczną infiltracją wody powierzchniowej z cieków lub zbiorników. W pewnym oddaleniu od brzegu spiętrzonej wody wykonywane są też studnie depresyjne lub formowany jest system specjalnego odwadniania za pomocą drenażu poziomego.

Rys. 10.22. Ochrona przeciwabrazyjna brzegu za pomocą pochłaniacza energii fali (gdy i jest równe lub większe od 30 H, spełnia on rolę ochrony czynnej; jeżeli l jest mniejsze od 30 H spełnia on rolę ochrony biernej): 1 - klif, 2 - pochłaniacz energii, 3 - fala o dużej energii napływająca na pochłaniacz,

4 - fala o energii małej, po wytraceniu pędu na zębach pochłaniacza

Rys. 10.23. Przecrwabrazyjne oddziaływanie falochronu na brzeg: 1 — klif, 2 — basen osłaniany falochronem, 3 — falochron typu ciężkiego na narzucie kamiennym, 4 — fala pełnomorska