Warunkiem równowagi mostka jest równość potencjałów UA = U c, czyli
i ab ' Rc: - i bc ' Rg
1AB ' ~ iBC ' Rw
Rt Ru
K
Po obciążeniu materiału pod tensometrem otrzymamy
K: =
— ■r'
R 8
1 VW
stąd
R
ARc:=^(R'g-Re)
Wielkość R’ - R„ (różnica rezystancji oporów wzorcowych) mierzy się z bardzo dużą
dokładnością. Profesjonalne mostki są tak skonstruowane, że można mierzyć AR/R = \0~6 (0,001 %o). Ostatnio coraz częściej stosuje się nie metodę zerową opisaną powyżej, ale metodę wychyłową. Wtedy galwanometr z rys. 8 musi posiadać wielką oporność wewnętrzną rzędu co najmniej kilkunastu MCI. Doskonale spełniają ten warunek galwanometry cyfrowe. W ćwiczeniach często stosuje się układy półmostkowe (np. dwa tensometry naklejone na beleczce zginanej, po przeciwnej stronie włókien, użytej jako czujnik przemieszczeń). Wtedy rolę tensometru kompensacyjnego spełnia tensometr odkształcający się przeciwnie niż czynny i sygnał AR jest dwukrotnie silniejszy.
Inne układy złożone opisano wyczerpująco w literaturze [2],
W praktyce profesjonalne mostki tensometryczne pozwalają na wprowadzenie stałej tensometru k, oraz od razu na pomiar nie AR/R, ale s w % (patrz literatura [6]). Do pomiarów dynamicznych stosuje się oczywiście zawsze metodę wychyłową, a zamiast galwanometru z rys. 8, umieszcza się oscyloskop lub inny rejestrator napięciowy. Są także mostki dynamiczne z przedwzmacniaczem prądowym pozwalające na rejestrowanie przebiegów na oscylografach pętlicowych. Pomiary są powszechnie komputeryzowane, uzyskując w efekcie poszukiwane rozwiązania w dowolnej formie: tablicach odkształceń, wykresach odkształceń, wykresach przemieszczeń itp.
LITERATURA
[1] Z. Orłoś: Doświadczalna analiza odkształceń i naprężeń, PWN 1977.
[2] W. Styburski: Przetworniki tensometryczne, WNT, 1971.
[3] Katalog firmy M-M, USA- RFN.
[4] W. Szeczepiński: Mechanika techniczna, PWN, 1984.
[5] Z. Brzoska: Wytrzymałość materiałów, PWN, 1984.
[6] Z. Roliński: Zarys elektrycznej tensometrii oporowej, WNT, 1963
8