wstęp do teorii polityki img 170

160

oraz wielopoziomowością stosunków, która komplikuje możliwości zarządzania państwem i pojawieniem się oprócz państwa aktorów pozasuwerennych⁵¹.

Świat postsu werenny oznacza moźl i wość powstania oprócz, systemu tradycyjnych państw narodowych szeregu wspólnot terytorialnych, które funkcjonowałyby równolegle z. państwami, natomiast kryterium ich powstania i funkcjonowania stanowiłby linie etno-kulturalnc, ekologiczne czy socjoekonomiczne. Państwo zajmowałoby się pewnymi problemami w obrębie swych granic terytorialnych natomiast wspólnoty zajmowałyby się konkretnymi problemami bez względu na terytorium, na którym problemy te występowałyby⁵”. Przykładem hybrydowej wspólnoty postsuwerermej jest Unia Rumpejska. Proces mtegracj i europejskiej nie doprowadził do istiricnia nowego państwa o pełnym międzynarodowym statusie suwerennym, w którym zbiorowość obywateli europejskich sprawowałaby legalnie i demokratycznie władzę zwierzchnią Państwaczłonkowskie UB zachowały status suwerennych podmiotów prawa międzynarodowego. Jednocześnie suwerenne narody i rc-prezentująceje organy w coraz większym stopniu i zakresie przeslająsamodztelnie wykonywać pewrre kompetencje będące atrybutem władzy suwerennej⁵⁵. Jak pisze Howard Adei-man, globalizacja czy integracja osłabiła państwo narodowe, aleprzyniosła nowe możliwości ustanowienia innego niż dotychczas porządku prawnego i politycznego na arenie międzynarodowej, Umożliwiła istnienie światowej, uniwersalnej cywilizacji⁵⁴.

Istniejąca wc współczesnych stosunkach międzynarodowych struktura hege-moniczna jest c^Tmikięm powodującym podział państw na mocarstwa, które posiadają w pełni wykorzystują atrybuty posiadania suwerenności prawnej i stosują adaptację aktywną, co określa się mianem nadsuweremrościjiderów regionalnych lub sektorowych, którzy wykorzystują większość prerogatyw swej suwerenności i adaptują się kreatywnie oraz „guasij-państwą", które mając suwerenność prawna nie mają potencjału by z niej korzy stać, co z kolei zmuszaje do stosowania adaptacji pasywnej⁵⁵. He-

⁵ⁱ Bertrand Badie, „D^łune souverainte ftctive a une post-souverainte incertaine”, Studia diplo-matica, 2000, Vol. 53, No. 5, s. 5-13.

^łi Alexander B. Murpliy, „The Sovcreign State System as Political - Tcmtorial Ideał: Historical and Contemporaiy Considcrations”, fw:] Biersteker, Weber (red.), op.cit., s. 8!- 120.

^y> Krzysztof Wojtowicz, „Suwerenność w procesie integracja europejskiej”, [w:J Wołpiuk (red:), op.cit., s. 156--176. Por. Ryszard Zięba, Unia Europejska jako aktor stosunków międzynarodowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR 2003. s. 239 244.

^M Howard Adelman, „Thcory and Humanitarian lnterrention”, [w:j Kcrcn, Sylvan (red.), s. 3-24.

⁵⁵ „Quasi-państwa^M to takie, które mimo posiadania formalnej suwerenności i uznania nie wykształciły właściwych mechanizmów funkcjonowania, nie mają możliwości i środków rozwoju, nie spełniają w pełni funkcji państwowych. Szerzej zob. Robert H. Jackson, Quaii-states: Sovereigniy. Internationa! Relatiom, and the Third World, Cambridge: Cambridge UniversUy Press 1994, s. 21-163; „(...) nigdy nie było tak dochodowym byde państwem narodowym jak w dzisiejszym święcie niepaństwowym” pisze Daniel W. Drezd-ner. Państwa szczególnie niewielkie same rezygnujące swojej suwerenności, traktując jąjako towar, który można sprzedać. W zamian czerpią korzyści z globalizująpej się gospodarki i wohiego rynku. Istnieje rynek suwerenności, na którym potężne mocarstwa są nabywcami elementów suwerenności od państw mniejszych, słabiej rozwiniętych (prezydencki pałac w sioticy Nikaragui został wybudowany za pieniądze Tajwanu w zamian za uznanie wyspy jako państwa). Sprzedaje się także kody internetowe państw prywatnym fumom (Tuvalu -TV sprzedało swoja domenę za 4 miliony dolarów' rocznic, płatne przez 10 lat). Pranie