wyklad11

WYKŁAD 1

PŁAZY

Opanowanie lądu- kolonizacja środowisk lądowych

•    Stawonogi

•    Mięczaki

•    Kręgowce (nadgromada czworonogi Tetrapoda)

Skamieniałości ryb kopalnych i pierwszych wymarłych czworonogów

Formy przejściowe, kryteria „czworonogi"

•    Kończyny zakończone palcami

•    Kości miednicy zrośnięte z kręgiem krzyżowym

Protoplastami- słodkowodne ryby mięśniopłetwe

•    Dwudyszne (przechodzenie pomiędzy zbiornikami, powstanie kończyn wtórne w stosunku do wytworzenia płuc)

•    Trzonopłetwe (kończyny przydatne już w środowisku wodnym- odpychanie się od dna, szybki atak, reliktem Latmeria)

Cechy progresywne ryb mięśniopłetwych

•    Oddychanie skrzelami i płucami

•    Zmodyfikowane płetwy

•    Powieki

•    Połączenie jamy nosowej z jamą gębową i workiem spojówkowym

„Rybie" cechy pierwszych czworonogów znanych z górnego dewonu: Ichtystega, Tulerpeton, Acanthostega

•    rozbudowana płetwa ogonowa

•    linia naboczna

•    płaska i gruboskórna, skomplikowana czaszka

•    pełzanie po lądzie

Różnice w budowie szkieletu trzonopłetwych i wczesnych czworonogów

•    Zanik powiązania między czaszką a pasem barkowym (wyodrębnienie szyjnego odcinka kręgosłupa)

•    Powstanie palców (4-8)

•    Rozbudowa klatki piersiowej (osłona narządów wewnętrznych, możliwy rozwój płuc)

•    Pojawienie się pierwszej kostki ucha środkowego- strzemiączka

Kolonizaq'a lądu korzystna ze względu na:

•    Możliwość polowania na większą liczbę gatunków bezkręgowców

•    Bardziej bezpieczny rozród

•    Możliwość kolonizacji nowych zbiorników wodnych

•    Ucieczkę przed drapieżnikiem