Zasady Wykładni Prawa L Morawski"8

» ® » Zasady wykładni prawa *

logię wówczas, gdy w prawie występuje luka. Nawiązując do tej reguły możemy wymienić następujące dyrektywy stosowania analogii i wnioskowania z przeciwieństwa:

» Analogia jest zasadniczo dopuszczalna w tych wszystkich gałęziach prawa, w których regulacji prawnej nie uważa się za zamkniętą (zupełną) i wyczerpującą, w tych natomiast działach prawa, w których uznaje się regulację prawną za zamkniętą i wyczerpującą stosować należy argumentum a contrario.

• Zakaz stosowania analogii w stosunku do przepisów prawa karnego, jeżeli wykładnia taka miała by prowadzić do rozszerzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego, a to ze względu na zasadę nullum crimen, nulla poena sine lege; dopuszczalna jest natomiast analogia na korzyść oskarżonego.

s Zakaz stosowania analogii w prawie podatkowym, jeżeli miała by ona prowadzić do rozszerzenia zakresu opodatkowania, a to ze względu na zasadę nullum tributum sine lege; dopuszczalna jest natomiast analogia na korzyść podatnika.

■    Analogię wolno jest stosować do luk konstrukcyjnych (technicznych), zasadniczo niedopuszczalne jest jej stosowanie w stosunku do luk aksjologicznych i luk swoistych.

■    Zasadniczo dopuszczalna jest analogia w przypadku praw i wolności obywatelskich, a zasadniczo niedopuszczalne jest stosowanie analogii w odniesieniu do obowiązków obywatelskich.

« Niedopuszczalne jest stosowanie analogii w odniesieniu do przepisów ograniczających prawa i wolności obywatelskie, jeśli skutkiem ich zastosowania byłoby rozszerzenie tych ograniczeń.

■    Zakaz stosowania analogii w odniesieniu do wyjątków.

m Zakaz stosowania analogii w odniesieniu do przepisów prawnych, które stanowią lex specialis.

■    Zakaz analogii w stosunku do przepisów, których redakcja sugeruje, że powinny być rozumiane ściśle, a więc na przykład przepisów w których kontekście użyto takich słów jak „tylko”, Jedynie”, „wyłącznie”.

Podana wyżej lista nie jest oczywiście kompletna. Mówiąc o zasadach stosowania analogii i wnioskowania z przeciwieństwa przypomnieć jeszcze raz należy regułę, że tam, gdzie niedopuszczalna jest analogia wniosko-s * ■ 228 ■ »