Untitled Scanned 79

- 160 -

'•'/ przypadku, kiedy w cyklu pracy układu występują tylko stany proceaowo-zależne, zbędny staje się generator, gdyż stan licznika może zmieniać się pod wpływem zmian sygnałów warunkowych wprowadzanych do multipleksera. W ten sposób otrzymuje się układ asynchroniczny, realizujący program liniowy -rys.6.6b.

Układy asynchroniczne mogą realizować również stany wewnętrzne o określonym czasie trwania. Do określenia czasu trwania stanu wykorzystuje się w tym przypadku tzw. elementy czasowe. Element czasowy jest to urządzenie, które odtwarza przebieg binarnego sygnału wejściowego z nastawianym opóźnieniem. Przykład układu asynchronicznego, w którego programie występuje jeden stan o określonym przez element czasowy okresie trwania, pokazano na rys.6.7. W skrajnym przypadku w powyższy spo-

Rys.6.7. Realizacja stanu o określonym czasie trwania w asynchronicznym układzie procesowo-zależnym

sób można zbudować układ o programie składającym się wyłącznie zc stanów o określonym czasie trwania. Otrzymuje się w ten sposób układ asynchroniczny bez wejść, równoważny układowi synchronicznemu z rys. 6.1.

Układy asynchroniczne, budowane według rys.6.6b i 6.7 działać będą prawidłowo jedynie w takich przypadkach, kiedy spełniony jest warunek, że sygnał odpowiedzialny za przejście do stanu następnego pojawia się dopiero w stanie aktualnym. W przeciwnym przypadku nie zostanie wytworzony przez multiplek-

aer impuls zmieniający stan licznika. Dlatego też podstawowym rozwiązaniem układów procesowo-zależnych są układy synchroniczne, budowane według rys.6.6a. W praktyce, do bramkowania sygnału zegarowego wykorzystuje się wejścia sterujące CE licznika - rys.6.8. Na rys.6.8 pokazano również wykorzystanie wejścia zerującego do wymuszania przeskoku do stanu początkowego

Rys.6.8. Układ synchroniczny pro-cesowo-zależny o liniowym programie pracy

w przypadku, kiedy liczba stanów cyklu pracy Jest mniejsza niż pojemność licznika. Zamiast zerowania można wymuszać w układzie szybkie przejście przez nie wykorzystane stany licznika, wprowadzając sygnały stałe o wartości 1 do nie wykorzystanych końcowych wejść multipleksera.

6.3. UKŁADY O PROGRAMACH ROZGAŁĘZIONYCH

W układach o liniowych programach pracy każda zmiana stanu wewnętrznego związana jest z przejściem do stanu o następnym numerze porządkowym, czyli

Q

i+1